حسن عینی باهر در حاشیه سلسله نشست‌های هیات اندیشه ورزی شهید فخری زاده فرمانداری تبریز، در گفت‌وگو اظهار کرد: سفر به معنای رفتن از یک نقطه یا مکان به مکان دیگر بوده و انجام کارهای اداری، خرید، تحصیل و تفریح جزو سفرهای درون شهری محسوب می‌شود و مهم است که در این سفر از چه وسیله نقلیه‌ای استفاده شود ولی راحت ترین و مقرون به صرفه ترین وسیله برای سفر، استفاده از ناوگان حمل و نقل عمومی به جای خودروی شخصی است.
وی افزود: برای یافتن مجموع سفرهای درون شهری، می‌توان تعداد جمعیت هر شهر را در ۱.۹ درصد ضرب کرد، به عبارتی اگر جمعیت یک میلیون و هشتصد هزار نفری تبریز در ۱.۹ ضرب شود، مجموع سفرهای درون شهری این شهر مشخص می‌شود که به طور میانگین، روزانه حدود سه میلیون و ۵۰۰ هزار مورد سفر درون شهری در تبریز انجام می‌گیرد.
وی گفت: حدود ۴۵ درصد از مجموع سفرهای درون شهری در تبریز از طریق ناوگان حمل و نقل عمومی شامل اتوبوس، مترو و تاکسی بوده و سهم خودروهای شخصی نیز حدود ۵۵ درصد است. این ترکیب نامتوازن بوده و نیاز است که بیش از این به حمل و نقل عمومی بها داده شود.
عینی باهر با اشاره به لزوم توسعه حمل و نقل عمومی در شهر، گفت: سال‌های قبل، نوسازی آنچنانی در این حوزه انجام نگرفته و حتی توسعه نیافته است، به طوری که زمانی تعداد ۵۵۰ دستگاه اتوبوس در تبریز وجود داشت اما الان به ۳۵۰ دستگاه تقلیل یافته و علی رغم افزایش جمعیت با کاهش دستگاه‌های اتوبوس شهر روبه رو هستیم، در حالی که شهری مثل اصفهان الان ۹۰۰ دستگاه اتوبوس دارد.
وی خاطرنشان کرد: امروز در سطح شهر تعداد ۱۱ هزار و ۵۰۰ تاکسی فعال هستند که البته مشخص نیست چه تعدادی از آنها واقعا به جابه جایی مسافر مشغول هستند و چه تعدادی صرفا به عنوان سرویس فعالیت می‌کنند.
وی تاکید کرد: کمبود و یا نبود وسایل حمل و نقل عمومی، شهروندان را ترغیب می‌کند که از خودروهای شخصی استفاده کنند و این امر باعث ایجاد ترافیک‌های سنگین در سطح شهر می‌شود. ترافیک امروزه به چالش اصلی زندگی در جوامع تبدیل شده و ما برای حل آن نیازمند پای کار بودن تمامی دستگاه‌ها و مسئولان هستیم.
مدیرعامل شرکت تعاونی حمل و نقل درون شهری ۴۳۲ تبریز گفت: ترافیک‌های سنگین سطح شهر همواره دولت و مردم هرجامعه را با مشکلات بسیاری مواجه نموده است. از جمله اخلال در روند امدادرسانی _ آتش نشانی _ افزایش استهلاک خودرو ، افزایش مصرف حامل‌های انرژی، افزایش آلودگی هوا _ اتلاف وقت و کاهش اوقات فراغت و گاها نیز این چالش‌ها و مشکلات ترافیکی تبدیل به هزینه شده و تاثیرات آن هم به دولت وهم به مردم تحمیل می‌شود.
وی با بیان این‌که حضور پلیس راهور در بحث ترافیک و نظارت و کنترل آن جهت کاهش بار ترافیکی شهر تبریز کم رنگ است، گفت: امروز اگر دغدغه نماینده محترم ولی فقیه در استان بحث ترافیک است و حتی آن را در خطبه های نماز جمعه شهر نیز تذکر می‌دهند، مشخص است که چقدر ترافیک باعث ایجاد معضل در شهر می‌شود و موجب نارضایتی مردم شده و افراد را در رسیدگی به کارهای روزانه خود دچار مشکل می‌کند.
وی با بیان این‌که ترافیک شهر تبریز، علاوه بر هدر رفت سوخت (سرمایه ملی) و تحمیل هزینه‌هایی از بابت اتلاف وقت و سپری شدن زمان بیشتری از اوقات کاری یا حتی فراغت مردم در ترافیک، بار روانی بسیاری نیز بر جامعه دارد و منجر به افزایش تنش و درگیری‌های اجتماعی و تصادفات می‌شود و از سویی نیز هزینه‌های اضافی در مقوله بهداشت و درمان ازباب آلودگی هوا نیز ایجاد می‌کند.
عینی باهر تاکید کرد: باید توان مقابله با ترافیک در شهر ارتقا یابد که از جمله راهکارهای آن، اختصاص خطوط مخصوص برای وسایل حمل و نقل عمومی است اما باید پلیس راهور وعوامل آنها مستمردر حال رسیدگی به این خطوط باشد تا خودروهای دیگر اجازه ورود به این بخش نداشته باشند.
وی افزود: بافت شهر تبریز به گونه‌ای است که ظرفیت خودرویی خیابان‌ها و گذرها، جوابگوی آن نیست که برای حل معضل ترافیکی آن باید قوانین محدودکننده بیشتری وضع شود. در این راستا مثلا طرح زوج و فرد اجرا می‌شود اما اگر پلیس، حضور فعال در آن نداشته نباشد، این طرح تضعیف خواهد شد که اخیرا فرماندارمحترم تبریز، پلیس راهور وسایر دستگاه های مرتبط را پای کار آورده است.
وی گفت: اگر حضور پلیس در محدوده‌های طرح ترافیک افزایش یافته و به تبع آن ناوگان حمل و نقل عمومی نیز توسعه یابد و مردم ببینند که می‌توانند به راحتی ازمحل سکونت خود، سوار اتوبوس و تاکسی شوند و به موقع به مکان موردنظر برسند، نیازی به استفاده از خودروی شخصی نمی بینند.
عینی باهر با اشاره به خلا فرهنگسازی در بحث ترافیک امروز، گفت: در سنوات گذشته، یکی از ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های شهرداری در ارتباط با فرهنگسازی و اطلاع رسانی، تابلوهای V.M.S بود که در نقاطی از شهر نصب بوده و اطلاعات و اخبار ترافیکی و پیام‌های آموزشی را به رانندگان ارائه می‌داد تا راننده بداند که در مسیر مقابلش ترافیک سنگین وجود دارد و باید مسیر جایگزین را انتخاب کند ولی متاسفانه اخیرا دیگر به این تابلوها چندان اهمیتی داده نمی‌شود.
وی افزود: رسیدگی ضعیف به دوربین‌های ثبت تخلفات نیز از دیگر مشکلات ترافیکی تبریز است. مثلا اگر فردی وارد طرح زوج و فرد شود، به دور از اعمال قانون، می‌توان پیامک تذکری به آن ارسال کرد که وارد طرح شده و بهتر است که هر چه سریعتر از آن خارج شود، در این صورت، مردم تشویق می‌شوند که زودتر از طرح خارج شده و پایبند قانون ومقررات باشند.
وی با اشاره به لزوم بازنگری و اصلاح ورودی و خروجی و اصلاح هندسی خیابان‌های شهر، گفت: باید برنامه و چشم انداز مناسبی در طرح جامع حمل و نقل شهر، گنجانده شود. مطالعات طرح جامع برای شهر باید آماده شود و مثلا بتوانیم بگوییم که سال‌های بعد به فلان مرحله خواهیم رسید، در حالی که اکنون هر مسئولی روی کار می‌آید، به صورت سلیقه‌ای عمل می‌کند.
مدیرعامل شرکت تعاونی حمل و نقل درون شهری ۴۳۲ تبریز افزود: ایجاد بازارچه‌های محلی می‌تواند یکی از گزینه‌های خوب برای کاهش بار ترافیکی مرکز شهر باشد چرا که معمولا همه به دنبال خرید نیازهای خود به بازار در هسته مرکزی شهر می‌آیند ولی اگر بتوانند کالاهای خود را با همان قیمت بازار در بازارچه های محلی خریداری کنند، قطعا در کاهش بار ترافیکی تاثیرگذار خواهد بود.
وی افزود: طرح تفصیلی شهر نیز در بحث ترافیک مورد توجه است. اگر نقاط حمل ونقل در طرح مذکور با حساسیت از طریق مسئولین بکار گرفته شود مثل پارک سوار و یا محلی در شهر باشد که خودروهای عمومی و تاکسی در آن محل اقدام به مسافر گیری کنند، قطعا در کاهش بارترافیکی تاثیر خواهد داشت چرا که اکنون تاکسی‌ها مجبور هستند تا دوبله نگه دارند و جا برای پیاده کردن مسافر در خیابان نیست.
وی در ادامه با بیان این‌که تنها متولی بحث حمل و نقل و ترافیک، شهرداری نیست و دستگاه‌های مختلف باید حضور موثر داشته باشند، افزود: یکی از پیشنهادهای مناسب برای کاهش بار ترافیکی خیابان‌ها، تغییر ساعت فعالیت مدارس است. اکنون در یک خیابان شهر ممکن است چندین مدرسه وجود داشته باشد که اگر زمان تعطیلی و یا شروع فعالیت آنها به ترتیب با ۱۵ دقیقه فاصله باشد، نقش قابل توجهی برای کاهش ترافیک آن خیابان خواهد داشت و اولیا در ترافیک معطل نخواهند شد چرا که حداکثر زمان تخلیه هر مدرسه ۱۰ الی ۱۵دقیقه است.
مدیرعامل شرکت تعاونی حمل و نقل درون شهری ۴۳۲ تبریز با تاکید بر لزوم فرهنگسازی در زمینه ترافیک از سوی صداوسیما در رسانه ملی، گفت: با توجه به کالبد شهر تبریز، اکنون تعریض خیابان ، ایجاد پارکینگ، مقطعی بوده چندان در شهر جواب نمی‌دهد و باید وضعیت موجود از طرق مختلف و مهندسی شده اصلاح شود.
وی در خصوص راه حل دیگری برای کاهش استفاده از خودروهای شخصی نیز گفت: “کارپولینگ” یا همان هم‌پیمایی و اشتراک گذاری خودرو که بیشتر در کشورهای اروپایی ایجاد شده است، یکی از این راه حل‌ها بوده و بر اساس آن، مثلا فرد هنگام رفتن به سرکار می‌تواند همکارانش را نیز از مسیر بردارد تا به جای استفاده از چهار خودروی شخصی(تک سر نشین )، یک خودروی شخصی چهار نفر را به مقصد برساند واین موضوع بایستی از طریق مدیران ادارات برنامه ریزی واجرا شود.
وی در ادامه با اشاره به فعالیت‌های این شرکت تعاونی، گفت: تعاونی حمل و نقل ۴۳۲ تبریز در هیجدهمین جشنواره تعاونی‌های کشور در سال ۱۴۰۲به عنوان تعاونی برتر کشور انتخاب شد که مهمترین شاخصه آن نیز بحث اشتغال زایی است. حیطه فعالیت ما نیز در ارتباط با سرویس مدارس، سرویس کارخانجات، تامین نیروی انسانی ناوگان حمل و نقل عمومی و … است.
وی با اشاره به جذب اخیر حدود ۱۰۰ نیروی کار جدید راننده، گفت: اکنون تعداد ۳۵۰ دستگاه اتوبوس در سطح شهر فعال بوده و حدود ۴۲۰ راننده شرکت واحد مشغول فعالیت هستند.
عینی باهر با گذری به وضعیت سرویس مدارس نیز افزود: متاسفانه در بحث نوسازی ناوگان سرویس مدارس نیز تاکنون اقدام عملی انجام نگرفته و خودروها به خصوص مینی بوس‌ها عموما ۳۰ ساله و فراتر از اسقاطی هستند. از سویی قیمت خودروها افزایش یافته و قدرت خرید خودروی جدید برای راننده مینی بوس نیز وجود ندارد و حتی اگر وامی دریافت کنند، نمی‌توانند اقساط آن را پرداخت کنند، بنابراین نیاز است تا کمک‌های دولتی و اوراق مشارکت برای این امر اختصاص داده شود.
وی با تاکید بر این‌که بیش از ۸۰ درصد ناوگان مینی بوسرانی تبریز فرسوده است، گفت: عمر مفید خودروهای عمومی در تبریز حتی سه دهه را هم رد کرده است.
