یازاکو، جعفر ساعی نیا_ یکی از روش‌های پیش‌بینی قیمت‌ها، نگاه به روند گذشته آنها است. بر این اساس، پایگاه خبری یازاکو در گزارش هفتگی خود، روندهای قیمتی بازارهای مهم ایران و جهان را بررسی کرده است. همچنین در متن مربوط به هر قسمت روند آتی قیمت‌ها براساس شواهد موجود پیش‌بینی شده‌اند.
فهرست
بازار سهام/ رکود در معاملات بورس تهران
حال بازار سرمایه در سال ۱۴۰۲ آنچنان تعریفی نداشت و این را می‌توان از نمودار عملکرد بازار در سال ۱۴۰۲ دید. نگاهی به چارت شاخص‌های بورسی نشان می‌دهد هر دو نماگر بازار سهام در یک سال گذشته صعودی بوده‌اند. به طوری که شاخص کل ۱۱.۹۷ درصد و شاخص هم‌وزن ۲۶.۸۸ درصد در یک سال گذشته به ارتفاع خود افزوده‌اند. به این ترتیب شاخص کل از تراز یک میلیون و ۹۶۰ هزار واحد در آخرین روز معاملاتی سال ۱۴۰۱ به تراز دو میلیون و ۱۹۵ هزار واحد در آخرین روز معاملاتی ۱۴۰۲ رسیده است.
شاخص هم‌وزن نیز، توانست خود را از ۵۸۵ هزار واحد تا ۷۴۲ هزار واحد برساند. اما نباید فراموش کرد که در یک سال گذشته بازارهای موازی پررونق‌تر بودند و می‌توان گفت هر که به بورس اعتماد کرد، بازنده از رالی سرمایه‌گذاری با بازارهای موازی، خارج شده است. ارزش معاملات خرد در یک سال گذشته بر مدار نزولی قرار گرفته که نشان از رکود معاملاتی در این بازار است.
در این راستا فردین آقابزرگی، کارشناس بازار سرمایه با مروری بر عملکرد دولت در سال ۱۴۰۲ میگوید: بازار سرمایه در سال ۱۴۰۲ با فراز و نشیبهای بسیاری روبهرو بود و این فراز و نشیبها نتیجه برخی از سیاست‌های غیرکارشناسانه و ناصحیحی بود که دولت گرفت. تسعیر نرخ خوراک پتروشیمی، نرخ فروش شرکتهای پالایشگاهی، بهره ۳۰ درصد که مبنای بسیار قابل اتکایی برای تعیین نرخ بازه بدون ریسک بوده و رابطه معکوس با بازار سرمایه دارد و انتشار بی رویه اوراق توسط دولت نمونههایی از تصمیمات ناصحیح بود که شرایط را برای بازار سخت کرد.
این کارشناس بازار سرمایه برای بازگشت اعتماد به بازار بورس عنوان کرده است؛ برای بازگشت اعتماد به بازار بورس باید سهامداران استقلال و حکمرانی مقام ناظر در بازار را ببینند. اگر قرار باشد تشکلهای خودانتظام و حتی خود مقام ناظر هیچ‌گونه نقشی در اتخاذ تصمیمات و یا جلوگیری از تصمیمات نادرست نداشته باشند قطعا به افزایش بیاعتمادی دامن زده می‌شود. اما اگر در ابتدا همین مسئله مورد توجه قرار بگیرد رفته رفته اعتماد از دست رفته بازسازی خواهد شد.
بازار ارز/ دلار در کانال تاریخی ۶۰ هزار تومانی
نمودارهای ثبت شده از قیمت دلار آزاد در بازار سال جاری بیانگر روز‌های کم نوسان این ارز در فصل تابستان، رفتار هیجانی در اوایل پاییز و افزایش دمای معاملات در زمستان است. نرخ دلار در نوروز ۱۴۰۲ نوسانات قابل توجهی داشت. اما با شروع بازار در فروردین ماه بخشی از این نوسانات فروکش کرد. در ادامه بازار اردیبهشت دلار در حال رشد قیمت بود که انتشار سیگنال‌های مثبت در زمینه سیاست خارجی کشور و بهبود ارتباط با همسایگان سبب شد انتظارات تورمی فعالان بازار کاهش یافته و نرخ ارز وارد بازه ثبات شود. رکورد ثبات نرخ دلار در فصل تابستان بود که قیمت این ارز برای حدود ۳ ماه زیر مرز قیمت ۵۰ هزار تومانی به فروش رسید.
در اوایل پاییز سال جاری همزمان با آغاز موج جدید درگیری‌های نظامی در نوار غزه، ریسک‌های سیاسی بازار تهران نیز افزایش یافت. برخی از احتمال گسترش درگیری‌های نظامی حتی بین ایران و اسرائیل سخن به میان می‌آورند. در همین راستا رفتار نرخ ارز نیز هیجانی شد و دلار از مرز تابستانی عبور کرد. این هیجانات پس از رد همکاری ایران در تحولات نظامی منطقه، بازار مجدداً به شرایط با ثبات خود بازگشت. بازه ثبات پاییز ادامه‌دار نبود. صورت گرفتن حملات دوباره بین ایران و اسرائیل مجدداً سطح ریسک‌های سیاسی بازار را افزایش داد. در نهایت می‌توان گفت که دمای بازار دلار در نیمه دوم سال افزایش یافت و دلار در چند نوبت در سقف تاریخی خود قرار گرفت.
در نهایت دلار آزاد که در پایان سال گذشته فعالیت خود را روی نرخ ۴۷ هزار و ۷۰۰ تومان پایان بخشیده بود در روز ۲۷ اسفند با حدود ۸۰۰ تومان رشد نسبت به نرخ روز پیشین خود در رقم ۶۰ هزار تومان به استقبال تعطیلات سال نو رفت. قیمت دلار در بازار آزاد نهایتا سال گذشته را با بازدهی ۱۸ درصدی به‌پایان رساند و یورو نیز در این مدت پابه‌پای اسکناس آمریکایی حرکت کرد. قیمت یورو در بازار آزاد نزدیک ۱۰ هزار تومان بالا آمد و با عبور از مرز ۶۵ هزار تومان، رشد ۱۸ درصدی را به چشم دید. خرید پوند انگلیس جایگزینی بابت دلار و یورو برای سرمایه‌گذاران بازار ارز است، اما سرنوشت این یکی هم با رشد قیمت ۲۰ درصدی تفاوت زیادی با آنها نداشت.
بازار طلا/ بازدهی طلا ۱۸ عیار؛ ۲۵ درصد
قیمت طلا ۱۸ عیار آخرین روز معاملاتی ۱۴۰۲ با قرار گرفتن در محدوده گرمی سه میلیون و ۲۵۳ هزار تومان، بالاترین سطح تاریخی خودش را تجربه کرد. طلافروش‌ها در اولین خریدوفروش‌های سال گذشته یعنی نیمه اول فروردین پارسال، نرخ هر گرم طلا ۱۸ عیار را معادل دو میلیون و ۵۸۲ هزار تومان درنظر می‌گرفتند و ظرف یک سال قیمت طلا ۱۸ عیار به ازای هر گرم ۶۷۱ هزار تومان رشد پیدا کرد. طلا ۱۸ عیار خرداد پارسال تا دو میلیون و ۲۴۷ هزار تومان عقب رفت، اما نیمه دوم سال همزمان با وقایع بازار ارز، طلا ۱۸ عیار با عبور از قله‌های فتح‌شده قبلی و مرز سه میلیون، روز ۲۸ اسفند معادل سه میلیون و ۲۵۳ هزار تومان معامله شد. طلا ۱۸ عیار با این اوصاف در سال ۱۴۰۲ برای آن‌هایی که به گران شدن طلا امید داشتند یا برای حفظ ارزش پولشان به ناچار سراخ خرید طلا رفتند، حدود ۲۵ درصد عایدی داشته که این عدد هم نسبت به نرخ تورم عمومی پایین‌تر است.
بازار سکه/ بازدهی سکه؛ نهایتا ۲۹ درصد
سکه امامی که از سکه تمام‌بهار آزادی گران‌تر است، در آخرین معاملات رسمی ۱۴۰۲ به‌شکل تک فروشی ۳۸ میلیون و ۹۳۴ هزار تومان یعنی نزدیک‌تر از هر موقع دیگری به مرز ۴۰ میلیون فروخته شد. نسبت به ابتدای سال قبل شاهد رشد ۲۵ درصدی قیمت سکه امامی بودیم، اما از نگاه سرمایه‌گذاری این عدد برای سکه تمام‌بهار آزادی طرح قدیم بیشتر بوده است. سکه تمام‌بهار آزادی یا همان تمام‌سکه طرح قدیم هشت میلیون و ۲۸۳ هزار تومان در سال گذشته گران شد. صراف‌ها تمام‌سکه طرح قدیم را آخرین روز سال گذشته ۳۶ میلیون و ۱۰۵ هزار تومان فروختند که به معنی رشد ۲۹ درصدی است.
قیمت نیم‌سکه و ربع‌سکه ۲۴ و ۲۳ درصد ارتقا پیدا کرد. قیمت نیم‌سکه در سال گذشته از ۱۸ میلیون و ۷۳۰ هزار تومان به ۲۳ میلیون و ۲۶۰ هزار تومان رسید و ربع‌سکه انتهای سال درحالی ۱۴ میلیون و ۴۴۰ هزار تومان قیمت خورد، که اولین روز معاملاتی بازار سکه در سال ۱۴۰۲ به‌طور میانگین ۱۱ میلیون و ۷۲۰ هزار تومان ارزش داشت. سکه گرمی هم که کمترین بازدهی را بین تمام سکه‌ها داشته، کارش را با رشد قیمت چهار درصدی در سال گذشته به پایان رسانده است.
بازار مسکن/ رکود معاملات مسکن در سال ۱۴۰۲
داده‌های مرکز آمار ایران از تحولات بازار مسکن تهران نشان می‌دهد، متوسط قیمت مسکن، سال ۱۴۰۲ را با افزایشی ۱.۳ درصدی آغاز کرد و در فروردین متری ۷۱ میلیون و ۲۹۹ هزار تومان ثبت شد. اردیبهشت قیمت مسکن رکورد رشد قیمت خود را در همان ابتدا می‌شکند و رشدی ۱۳.۹ درصدی را تجربه می‌کند. خردادماه نیز این روند افزایشی ادامه دارد و قیمت مسکن با رشدی ۲.۹ درصدی متری ۸۳ میلیون و ۴۴۷ هزار تومان ثبت شده است. از ابتدای تابستان، تاثیر سیاست‌های انقباضی دولت خود را نشان داده و متوسط قیمت مسکن در تیرماه کاهشی ۰.۲ درصدی را پشت سر گذاشته است.
مردادماه همراه با ثباتی نسبی است و متوسط قیمت مسکن تنها رشدی ۰.۱ درصدی را تجربه کرده است. پایان تابستان بار دیگر متوسط قیمت مسکن کاهشی را تجربه کرده و نزولی ۰.۳ درصدی باعث شده، داستان قیمت مسکن با متری ۸۰ میلیون و ۸۳۷ هزار تومان در فصل گرم بسته شود. با وجود اینکه به‌نظر می‌آمد قیمت مسکن پاییز را به‌دلیل کاهش جنب و جوش بازار مسکن، با کاهش قیمتی نسبی آغاز کند، اما روند حقیقی بازار خط بطلانی بر این پیش‌بینی‌ها کشید و متوسط قیمت مسکن مهر رشدی ۲.۵ درصدی را تجربه کرد.
البته این رشد قیمت ماندگاری زیادی نداشت و دو ماه پایانی پاییز قیمت مسکن نزولی نسبی را تجربه کرده است؛ متوسط قیمت مسکن که مهر متری ۸۲ میلیون و ۸۳۷ هزار تومان ثبت شده بود، با متری ۸۰ میلیون و ۲۹۸ هزار تومان در آذر، پاییز را به پایان رساند. آخرین بازه‌ای که مرکز آمار ایران داده‌های آن را منتشر کرده است، به دی ۱۴۰۲ بازمی‌گردد. بر این اساس دی، متوسط قیمت مسکن افزایشی ۰.۴ درصدی را به ثمر رسانده و ۸۰ میلیون و ۶۱۰ هزار تومان ثبت شده است. قیمت مسکن در مجموع از فروردین تا دی ۱۴۰۲ رشدی ۱۳ درصدی داشته است.
همان‌گونه که از داده‌های این گزارش مشخص است، کاهش قیمت در سال ۱۴۰۲ با تاثیر از رکود حاکم بر بازار بوده است، این در حالی است که دولت سیزدهم آن را از دستاوردهای خود در بازار مسکن به‌شمار می‌آورد. کارشناسان حوزه مسکن معتقدند ضربه‌ای که این رکود بر بدن نیمه‌جان مسکن در سال ۱۴۰۲ وارد کرده است، بسیار بیشتر از افزایش قیمتی بوده که به‌طور طبیعی بازار باید آن را تجربه می‌کرده است. کمااینکه مردم اکنون نیز با وجود این کاهش قیمت نسبی، توانی برای خرید خانه ندارند. کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند سال ۱۴۰۳ بازار مسکن با روندی افزایشی مواجه باشد و اگر دولت به سیاست‌های انقباضی خود ادامه دهد و معاملات پا نگیرند، بازار شاهد رکودی تورمی خواهد بود!
