به گزارش پایگاه خبری یازاکو، مجید کوهی بیان کرد: حدود ۶۰ ایستگاه هواشناسی در این استان فعال است که ۵۲ ایستگاه با تجهیزات و امکانات سنتی کار می‌کنند ، هشت ایستگاه تمام خودکار (اتوماتیک) نیز فعال است و از بین ایستگاه‌های موجود و از پنج ایستگاه اقلیم‌شناسی فعال هم سه ایستگاه تمام خودکار است.
وی همچنین به فعالیت ۱۱ ایستگاه سینوپتیک اصلی ، ۲ ایستگاه فرودگاهی و یک سایت راداری اشاره کرد و افزود: تلاش داریم این تجهیزات و شبکه هواشناسی را در استان افزایش و گسترش دهیم.
مدیرکل هواشناسی استان اردبیل اظهار کرد: برای ایستگاه‌های هواشناسی (چه سنتی و چه خودکار) استاندارد خاصی تعریف شده است، برای ایستگاه‌های سنتی فاصله دست‌کم پنج تا هفت کیلومتری باید مدنظر قرار بگیرد و بر همین اساس به طور تقریبی می‌بایست در هر روستای استان یک ایستگاه ایجاد می‌کردیم.
وی با اشاره به امضای تفاهم‌نامه‌ای بین هواشناسی و آب منطقه‌ای استان اردبیل با هدف حذف موازی‌کاری‌ها، اضافه کرد: گاه مشاهده می‌شد که در یک روستا هم هواشناسی ایستگاه داشت و هم آب منطقه‌ای ایستگاهی ایجاد کرده بود که ایستگاه‌های واقع در نقاط همسان حذف شد و با توجه به اینکه اداره‌کل هواشناسی در این زمینه دستگاه تخصصی به شمار می‌رود و دارای تجهیزاتی به نسبت کامل‌تر و تخصصی‌تر است، نسبت به حذف ایستگاه‌های آب منطقه‌ای اقدام شد.
کوهی عنوان کرد: در مجموع بر اساس تفاهم‌نامه مورد اشاره ایستگاه‌های آب منطقه‌ای در حال جمع‌آوری و ایستگاه‌های هواشناسی در حال گسترش تدریجی بوده و هدف این است که دامنه فعالیت‌ها هرچه بیشتر گسترش یابد؛ زیرا هرچه تعداد ایستگاه‌ها و در پی آن ورودی مدل‌ها و میزان داده‌های هواشناسی بیشتر باشد، به همان میزان صحت پیش‌بینی‌ها افزایش می‌یابد.
ضرورت احداث سه ایستگاه جدید هواشناسی
وی با بیان اینکه محدوده‌ای گسترده (از منطقه‌ای در نزدیکی شهرستان اهر تا مغان) زیر پوشش اداره‌کل هواشناسی استان اردبیل است، ادامه داد: با توجه به اینکه وقوع سیل و جاری شدن روان‌آب‌ها در محدوده نوار غربی استان (اهر و مشگین‌شهر) زیاد است، احداث ایستگاهی در نزدیکی شهرستان اهر در دستور کار قرار دارد.
مدیرکل هواشناسی استان اردبیل با اشاره به اینکه در حال حاضر در محدوده رضی، انگوت و اصلاندوز از نظر ایستگاه هواشناسی کمبود داریم، گفت: سه ایستگاه هواشناسی تمام خودکار در هر یک از این نقاط نیاز داریم که بیشتر این تجهیزات مورد نیاز وارداتی است و برای تامین و راه‌اندازی هر یک از آنها باید دست‌کم ۴۰ میلیارد ریال اعتبار اختصاص یابد.
وی افزود: با توجه به شدت تحریم‌های ظالمانه و تنگناهای اقتصادی، وارد کردن این تجهیزات با دشواری‌های بسیاری روبه‌رو است و برای تامین آن باید هزینه بسیار بالایی متحمل شویم که با این شرایط امکان تامین مالی از محل اعتبارهای استانی میسر نیست.
کوهی اظهار کرد: با وجود همه اینها ۱۰ برابر اعتبار استانی، منابع مالی برای تامین تجهیزات مورد نیاز ایستگاه‌های هواشناسی از سازمان مرکزی دریافت کردیم که برای نمونه می‌توان به تجهیزات ویند پروفایلر (ابزار سنجش سرعت باد) اشاره داشت که در حال حاضر در فرودگاه امام (ره) در حال نصب و راه‌اندازی است.
وی لغو شدن برخی پروازهای فرودگاه اردبیل را ناشی از وزش باد شدید و نبود اطلاع کافی برای پیش‌بینی آن دانست و تشریح کرد: ویند پروفایلر در صورت وزش باد در لایه‌های مختلف جو آن را به سرعت گزارش می‌کند و از همین رو تجهیز فرودگاه اردبیل به این امکانات ضروری است.
مدیرکل هواشناسی استان اردبیل از دیگر علت‌های لغو شدن برخی پروازها در فرودگاه اردبیل را ناشی از مه شدید عنوان کرد و افزود: سال گذشته بستر را برای ایجاد و راه‌اندازی تجهیزات مورد نیاز فراهم کردیم و البته در کنار این موارد نیاز به برخی سرورها بود که تامین آنها بسیار دشوار است، ولی به هر روی امسال باید آنها را در استان مستقر کنیم.
وی با اشاره به اینکه بستر و زیرساخت پیش‌بینی از نظر مدل‌های ریاضی در استان اردبیل وجود دارد و از تمامی رشته‌ها تا سطح دوره دکترا در اداره‌کل هواشناسی نیروی انسانی جذب شده است، عنوان کرد: بحث تغییر اقلیم را نیز در نظر گرفته‌ایم، چرا که این استان و در مجموع کشور ما با شدتی بیشتر درگیر این تغییرهای اقلیمی شده است.
هوای اردبیل ۲ درجه گرم‌تر از سایر نقاط جهان است
کوهی با تاکید بر اینکه اردبیل در بحث تغییر دما شرایط حادتری دارد، گفت: میانگین افزایش دمای ۵۰ ساله در جهان یک درجه سانتی‌گراد، در کشور ایران ۲ درجه سانتی‌گراد و در اردبیل سه درجه سانتی‌گراد است و در واقع ۲ درجه بیش از میانگین جهانی هستیم.
وی در این زمینه توضیح داد: این تغییر دما به نوبه خود موجب تغییر نوع و الگوی بارش‌ها می‌شود و بر بحث خشکسالی هم تاثیر می‌گذارد؛ در حال حاضر میانگین بارش استان اردبیل به نسبت دوره بلندمدت ۱۶ درصد افزایش دارد و با این وجود سدها همچنان خالی است؛ چون چند سال متوالی بارش منفی داشتیم و با خشکسالی روبه‌رو بودیم.
مدیرکل هواشناسی استان اردبیل اضافه کرد: خشکسالی کشاورزی و هواشناسی به طور معمول کوتاه مدت است و از یک ماه تا یک سال به درازا می‌انجامد اما خشکسالی بلندمدت بر منابع آبی زیر زمینی تاثیر می‌گذارد که طول دوره آن دست‌کم ۱۰ ساله بوده و در نتیجه کل استان درگیر لایه‌های مختلف خشکسالی از شدید تا بسیار شدید شده است.
وی عنوان کرد: اگر بخواهیم به ترسالی نرمال برسیم باید دست کم سه تا چهار سال متوالی میزان بارش‌ها نسبت به میانگین بلندمدت افزایشی باشد؛ زیرا به هر روی تغییر اقلیم و خشکسالی در استان اردبیل اتفاق افتاده و نوع بارش‌ها نشانگر آن است؛ به طوری که در زمستان به جای برف شاهد بارش باران هستیم.
کوهی با بیان اینکه مقایسه شرایط کنونی الگوی بارش‌ها در استان اردبیل با دهه ۷۰ به خوبی تغییرها را نشان می‌دهد، یادآور شد: آن هنگام در طول سال تنها ۲ بار دمای بالای ۲۵ درجه سانتی‌گراد ثبت شده بود، در حالی که پس از سال ۱۴۰۰ دست‌کم به ۱۰ تا ۱۵ بار یا روزهای یخبندان از ۱۴۰ روز به نزدیک ۱۰۰ روز رسیده است.
وی بیان کرد: اینها همه پیامدهای تغییر اقلیم است و در همین راستا تفاهم‌نامه‌ای برای ایجاد دفتر مطالعات تغییر اقلیم با پژوهشگاه هواشناسی به امضا رسیده که از جمله خروجی آن تهیه بولتن‌های بررسی تغییر اقلیم و شرایط جوی است.
مدیرکل هواشناسی استان اردبیل افزود: بخشی از تجهیزات مورد نیاز دفتر مطالعات تغییر اقلیم استان تامین و نسبت به تامین و ساماندهی نیروی انسانی نیز اقدام شده است اما همچنان به بودجه و امکانات بیشتری نیاز دارد.
وی تهیه بولتن‌های خشکسالی و تحلیل وضعیت جوی فصلی را از جمله فعالیت‌های دفتر مطالعات تغییر اقلیم استان اردبیل عنوان کرد و افزود: این بولتن‌ها در اختیار برخی دستگاه‌ها نیز قرار می‌گیرد تا دستگاه‌های تصمیم‌گیر و خدمات‌رسان بر اساس آن بتوانند برای برنامه‌ریزی مورد استفاده قرار دهند.
