به گزارش واحدترجمه پایگاه خبری یازاکو به نقل از تی آر تی ورلدبرای ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، نشست امسال بریکس پر از فرصتها است زیرا این نشست نماینده «کشورهای همفکر جنوب جهانی» است که به گفته او «اکثریت جهانی» را تشکیل میدهند. به گفته کارشناسان، نشست ۳ روزه بریکس به ریاست روسیه نشان می دهد که مسکو هنوز توانایی اعمال نفوذ جهانی را با وجود جنگ اوکراین و تحریم های غرب دارد. روسیه به عنوان رئیس ۲۰۲۴ BRICS از ۳۶ کشور در کازان، پایتخت جمهوری نیمه خودمختار تاتارستان با اکثریت ترک در فدراسیون روسیه استقبال کرده است. هارش وی پنت، معاون مطالعات و سیاست خارجی اندیشکده مستقر در دهلی نو، می گوید: «مسلماً، درست است که روسیه همچنان به نفوذ جهانی خود ادامه می دهد.
پانت به TRT World می گوید : «بریکس ابزار مهمی بوده است که روسیه از طریق آن این نفوذ را در بخش بزرگی از جهان اعمال می کند. ، به مسکو اجازه می دهد تا با کشورها به ویژه در جنوب جهانی تعامل داشته باشد. بریکس، یک بلوک غیرغربی که در ابتدا توسط روسیه، چین، هند، برزیل و آفریقای جنوبی تأسیس شد، اخیراً صدای خود را علیه نظم جهانی به رهبری ایالات متحده در درگیریهای مختلف از اوکراین تا غزه بلند کرده است و به دنبال تحکیم دامنه خود در سراسر جهان است.
برای ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، نشست امسال بریکس پر از فرصتها است، زیرا این نشست نماینده «کشورهای همفکر جنوب جهانی» است که به گفته او «اکثریت جهانی» را با هدف دفاع از «اصول یک عدالتخواهانه» تشکیل میدهند. و نظم جهانی دموکراتیک مبتنی بر قوانین بینالمللی، حاکمیت و برابری» را خواستارند. ولادیمیر پوتین، رهبر روسیه از پلتفرم بریکس برای نشان دادن نفوذ خود استفاده کرده و معتقد است که این گروه غیرغربی “عنصر اساسی نظم نوین جهانی خواهد بود”. روسیه و جنوب جهانی اصطلاح جنوب جهانی در دهه ۱۹۷۰ ظهور کرد و به کشورهای کم درآمد با سابقه حمایت از جنبش عدم تعهد در دوران جنگ سرد اشاره دارد، اتحادی که از بی طرفی در مقابل رقابت شدید بین ناتو به رهبری ایالات متحده و مسکو دفاع می کند. اخیراً، این اصطلاح بازگشتی داشته است به طوری که ۱۲۵ کشور در اولین اجلاس مجازی صدای جهانی جنوب در هند در ژانویه ۲۰۲۳ شرکت کردند. روسیه و چین، دو کشور ضدغربی، اخیراً دستور کار مشترکی را دنبال کرده اند که پوتین آن را دنبال می کند و می گوید از منافع جنوب جهانی در برابر نظم جهانی غرب به رهبری ایالات متحده دفاع می کند.
پروفسور پانت هندی میگوید: «علیرغم تحریمهای غرب و مخالفتهای غربی، روسیه همچنان به ایجاد فضایی برای خود در نظم جهانی ادامه میدهد و صرف نظر از رویکردی که غرب اتخاذ میکند، این فضا را ادامه خواهد داد.» سایر تحلیلگران نیز دیدگاه مشابهی را تکرار کردند. کامران گاسانوف، تحلیلگر سیاسی در شورای امور بینالملل روسیه (RIAC)، یک اندیشکده مستقر در مسکو، میگوید نشست کازان «ثابت میکند که روسیه دچار کمبود نیست». گاسانوف با اشاره به تحریم های غرب به TRT World می گوید: «فشار غرب موفق نشد . او میگوید علیرغم صدور حکم بازداشت از سوی دادگاه کیفری بینالمللی علیه پوتین، رئیسجمهور روسیه از مهمانان پذیرایی میکند و به خارج میرود. وی می افزاید: این حرکتی«نمادین» است که اولین دیدارها پس از انتخاب مجدد او نه تنها توسط رئیس جمهور چین، بلکه توسط نارندرا مودی، نخست وزیر هند انجام شد، که «از وضعیت بسیار توسعه یافته کرملین صحبت می کند». گرگوری سیمونز، تحلیلگر و محقق مستقل سوئدی نیز تحریم های غرب را بی فایده می داند.
سیستم تحریم بلوک غرب و نظم آنها به “کشورهای دست نشانده و مشتری” تضمین می کند که روسیه و چین هر دو “قدرتمند باقی می مانند”، حتی در پاسخ به “اجبار تحت رهبری ایالات متحده” در روابط بین المللی قرن بیست و یکم، نفوذ خود را بر جنوب جهانی افزایش می دهد. سیمونز به TRT World می گوید : «در عوض، این ایالات متحده و شمال جهانی هستند که به طور فزاینده ای در نظم ژئوپلیتیک جهانی تازه در حال ظهور انزوا و آسیب پذیری هستند. در جریان اجلاس کنونی، BRICS به دنبال ایجاد مسیرهایی برای یک ارز مشترک جدید برای این گروه است تا از محدودیتهای سیستم پولی غربی که تحت سلطه موقعیت پادشاهی دلار آمریکا است، فاصله بگیرد.
سیمونز می افزاید: در حالی که ایالات متحده و شمال جهانی در یک وضعیت انحطاط نسبی قرار دارند و توانایی و ظرفیت خود را برای اجبار و نابودی مؤثر کشورها از دست می دهند، همچنین به طور فزاینده ای غیرمنطقی و ناامید می شود و به ضرورت وجود گروه هایی مانند بریکس اشاره می کند که می تواندبا چنین تهدیدهایی از سوی غرب به طور جمعی و موثرتر مواجه شوند.
به گفته سرگئی مارکوف، دانشمند علوم سیاسی روسی و مشاور سابق، در حالی که همه کشورهای بریکس میخواهند وابستگی خود را به سیستم اقتصادی مبتنی بر دلار کاهش دهند، چین در ابتدا به دلیل ارزیابیاش مبنی بر اینکه یوان میتواند چنین نقش ارز مشترکی را ایفا کند، با این ایده مخالف بود. مارکوفگفت : رهبران به دنبال ایجاد یک سیستم جدید هستند که به کشورهای بریکس اجازه می دهد بدون استفاده از دلار آمریکا یا سوئیفت با ارزهای محلی تجارت کنند.هرچند برای دیدن نتیجه این اقدام باید صبور بود. دستور کار اجلاس سران همچنین شامل درخواست آتش بس هم برای درگیری اوکراین و هم جنگ اسرائیل علیه غزه و لبنان است.
بریکس هدف چیست؟ امسال BRICS با پذیرش امارات متحده عربی، ایران، اتیوپی و مصر در این بلوک، اعضای خود را افزایش داد، در حالی که چندین کشور دیگر علاقه مند به پیوستن به این باشگاه غیرغربی، که به طور فزاینده ای در سراسر جنوب جهانی محبوب شده است، نشان داده اند. مارکوف میگوید که BRICS یک گروه “بسیار نرم” سازمانیافته است که هیچ منشور و دبیرخانهای ندارد و شبیه یک باشگاه سیاسی است. دبیرکل سازمان ملل متحد از آنتونیو گوترش به محض ورود به فرودگاه کازان برای اجلاس بریکس در کازان روسیه در ۲۳ اکتبر ۲۰۲۴ استقبال می شود. شرکت گوترش در اجلاس سران به میزبانی پوتین اوکراین را عصبانی کرده است. مارکوف می گوید هدف اصلی تضمین «حاکمیت» است که توسط نظم غربی تهدید شده است. این تحلیلگر روسی می گوید که کشورهای مختلف در سراسر جهان با هدف حفظ و “تحکیم حاکمیت خود” باشگاه را تشکیل دادند و سایر کشورهای همفکر علاقه مند به پیوستن به آن هستند. اگرچه پوتین میگوید برجام یک ائتلاف ضدغربی نیست – با این استدلال که تهدید اصلی برای حاکمیت از ائتلاف تحت رهبری ایالات متحده ناشی میشود و نه برعکس – مارکوف پیشبینی میکند که این بلوک به طور پیشفرض ضدغربی خواهد شد.
وی خاطرنشان میکند که یکی از اصول کلیدی این گروه مقاومت در برابر تحریمهای آمریکا است که آن را نقض حاکمیت میدانند. از نظر مارکوف، بریکس فقط ائتلافی از کشورها نیست، بلکه “ائتلافی از تمدن ها” است که شامل تمدن های چینی، هندی، روسی، آمریکای لاتین، آفریقایی، عرب مسلمان و تمدن ایرانی است. به گفته مارکوف، عربستان سعودی، یک قدرت بزرگ خلیج فارس، و همچنین پاکستان و اندونزی، دو کشور اکثریت مسلمان، نیز ممکن است به این باشگاه بپیوندند، به این معنی که سنتهای مسلمانان عرب و جنوب آسیا نیز صدای خود را در بریکس خواهند یافت.
او با اشاره به عمق اجتماعی-فرهنگی این اتحاد می افزاید، اگر ترکیه و آذربایجان به این باشگاه بپیوندند، بریکس شامل تمدن ترک-مسلمان نیز خواهد شد. آینده بریکس مارکوف می گوید در حالی که حداقل ۲۰ کشور دیگر می خواهند به بریکس بپیوندند، اگر این اتفاق بیفتد، سه کشور موسس، چین، روسیه و هند “ترس” دارند که این گروه به دلیل افزایش تناقضات داخلی فلج شود. با اجتناب از پیچیدگی های جدید، بعید است که اعضای جدیدی در سال جاری به گروه اضافه شوند.
مارکوف معتقد است که بریکس برای پیوستن به این باشگاه و همچنین ایجاد ساختاری که در آن دولت ها بتوانند شریک بلوک غیر غربی باشند، به “قوانین روشن” نیاز دارد. وی میگوید که این کشورهای شریک ممکن است «تقریباً تمام حقوق اعضا به جز حق رأی را داشته باشند» که راهحلی ممکن برای کاهش مشکلات در داخل بریکس است. پروفسور پانت، پروفسور هندی، میگوید: آینده بریکس با این موضوع تعیین میشود که «آیا یک ائتلاف سست از کشورهای بسیار متمایز قادر به ارائه یک برنامه منسجم هستند یا خیر». در حال حاضر، کافی است که صدای مشخصی را در صحنه جهانی به ارمغان بیاورند، اما برای حرکت رو به جلو و ادامه آن شتاب، دستور کار باید بسیار مشخص باشد و اختلافات درونی باید ادامه داشته باشد.
یکی از چالشهای بریکس، تسلط چین است که از همه کشورهای دیگر این بلوک بزرگتر است. او میگوید: «چگونه چین کارتهای خود را بازی میکند و چین تا چه حد نسبت به منافع سایر بازیگران در این ائتلاف حساس است» تأثیر مهمی بر آینده بریکس خواهد داشت. «آینده بریکس بهعنوان نهادی برای مدیریت و تنظیم روابط سیاسی، فرهنگی و اقتصادی جنوب جهانی با توجه به رویکردی که روح متقابل و تعاملات رابطهای مبتنی بر اجماع را به کار میگیرد و در هسته آن قرار میدهد، به طور بالقوه آیندهای روشن است.