مصیب نریمانی رئیس اداره میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی ورزقان ضمن تأکید بر اهمیت ویژگیهای خاص این سنگقبرهای ورزقان بیان کرد: سنگقبرهای شهرستان ورزقان در اشکال متنوعی مانند منشوری، گهوارهای و صندوقی طراحی شدهاند. از میان این آثار، سنگقبرهای منشوری هشتضلعی با الهام از طبقات بهشت و نقشمایههایی مانند کتیبههای قرآنی، نقوش گیاهی و محرابگونه، برجستهترین نمونهها به شمار میروند.
رئیس اداره میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی شهرستان ورزقان در ادامه به اشتراکات این سنگقبرها با نمونههای تدفینی سایر مناطق اشاره کرد و گفت: سنگقبرهای تاریخی ورزقان شباهت زیادی به نمونههای موجود در آسیای میانه، ترکیه و قفقاز دارند. این آثار حاصل تلفیق سنتهای تدفینی بومی با باورهای اسلامی هستند که پس از پذیرش اسلام توسط مغولها شکل گرفتهاند.
او درخصوص تخریب این آثار ارزشمند هشدار داد و تصریح کرد: متأسفانه بخش قابل توجهی از این سنگقبرها به دلیل آسیبهای طبیعی و انسانی از بین رفتهاند که در راستای احیاء و حفظ این آثار ارزشمند، مستندسازی و حفاظت از این گورستانها بهعنوان میراثفرهنگی شاخص منطقه، به شناخت بهتر هویت تاریخی و باورهای مردم منجر شده و باعث افزایش پژوهشهای تخصصی درخصوص این سنگقبرها میشود.
نریمانی تأکید کرد: حفظ و احیای گورستانهای تاریخی ورزقان و انجام پژوهشهای عمیقتر درباره سنگقبرهای این منطقه نقشی اساسی در پاسداشت هویت تاریخی و فرهنگی منطقه دارد. چرا که این آثار، بازتابدهنده باورها، اعتقادات و سبک زندگی مردم در دورانهای مختلف، بهویژه دورههای ایلخانی و صفوی هستند و با مستندسازی و حفاظت از این گورستانها، نهتنها امکان شناخت دقیقتر هویت تاریخی منطقه فراهم میشود، بلکه میتوان بخشی از تاریخ تدفین اسلامی در ایران و تأثیرات متقابل فرهنگی میان ایران و مناطق همجوار را روشنتر کرد.
رئیس اداره میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی ورزقان در پایان بر اهمیت ظرفیتهای گردشگری این منطقه اشاره کرد و گفت: علاوه بر جنبههای علمی، حفاظت و ساماندهی این گورستانها میتواند به توسعه گردشگری نیز کمک کند. معرفی این آثار بهعنوان جاذبهای منحصربهفرد، گردشگران داخلی و خارجی را به منطقه جذب میکند و از این طریق به اقتصاد ورزقان رونق میبخشد.