یازاکو، جعفر ساعی‌نیا – در میان بازارهای مالی، طلا بیشترین رشد را تجربه کرد. نیم‌سکه با بازدهی ۱۳۹.۲ درصدی، طلای ۱۸ عیار با ۱۳۳.۳ درصد رشد و سکه طرح جدید با ۱۲۸.۸ درصد افزایش قیمت، در صدر جدول قرار گرفتند. ربع‌سکه نیز با بازدهی ۱۰۲.۷ درصدی، جایگاه خود را در میان گزینه‌های جذاب سرمایه‌گذاری تثبیت کرد. افزایش تقاضا برای طلا نشان‌دهنده بی‌اعتمادی عمیق سرمایه‌گذاران به سایر بازارهای مالی، خصوصاً بورس بود.
شاخص کل بورس تنها ۲۵ درصد رشد کرد، که در مقایسه با سایر بازارها، یک شکست کامل محسوب می‌شود. در حالی که بازارهای دیگر بازدهی چند برابری داشتند، بورس همچنان درگیر بحران خروج سرمایه، کاهش نقدینگی و بی‌اعتمادی سهامداران بود. سیاست‌های اقتصادی مبهم، دخالت‌های غیرضروری دولت، نوسانات نرخ ارز و عدم شفافیت در تصمیم‌گیری‌ها، همگی دست به دست هم دادند تا بازار سرمایه نتواند از فرصت‌های رشد بهره ببرد.
در مقایسه، نرخ سود بانکی نیز نتوانست نظر سرمایه‌گذاران را جلب کند. با ثابت ماندن روی ۳۰ درصد، این نرخ نه تنها جذابیت زیادی نداشت، بلکه باعث شد نقدینگی از بانک‌ها خارج شده و به سمت بازارهای دیگر، مخصوصاً طلا و ارز، روانه شود.
چرا بورس سقوط کرد؟
دلایل متعددی را می‌توان برای این عملکرد ضعیف بازار سهام در سال ۱۴۰۳ برشمرد:
۱- بی‌ثباتی اقتصادی و سیاست‌های ناپایدار: تغییرات مکرر قوانین و تصمیمات ناگهانی دولت، سرمایه‌گذاران را دلسرد کرد.
۲- دخالت‌های دولتی در بازار سرمایه: حمایت‌های مقطعی و غیرکارشناسی از برخی صنایع، موجب شد اعتماد عمومی به بورس کاهش یابد.
۳- رشد افسارگسیخته تورم و نرخ ارز: افزایش قیمت کالاها و کاهش ارزش پول ملی، سرمایه‌گذاران را به سمت دارایی‌های امن‌تر مانند طلا و ارز سوق داد.
۴- نبود نقدینگی در بازار سهام: با افزایش خروج سرمایه از بورس، حجم معاملات کاهش یافت و بازار در رکود فرو رفت.
۵- کاهش اعتماد عمومی به بازار سرمایه: بعد از تجربه‌های تلخ در سال‌های گذشته، بسیاری از سرمایه‌گذاران ترجیح دادند وارد بازارهای دیگر شوند.
آینده بازارها در سال ۱۴۰۴ چگونه خواهد بود؟
سوال اصلی این است که آیا بورس می‌تواند در سال ۱۴۰۴ به دوران اوج خود بازگردد یا همچنان در مسیر نزولی حرکت خواهد کرد؟ پاسخ به این سوال وابسته به سیاست‌های اقتصادی دولت، بهبود شفافیت در بازار سرمایه و ایجاد انگیزه برای بازگشت سرمایه‌گذاران است. اگر روند بی‌ثباتی ادامه یابد، سال ۱۴۰۴ نیز می‌تواند شاهد خروج بیشتر سرمایه از بورس و رشد بیشتر دارایی‌های امن مانند طلا و ارز باشد.
سرمایه‌گذاران دیگر به وعده‌های پوچ دل خوش نمی‌کنند. بازارها به اعتماد، ثبات و سیاست‌گذاری منطقی نیاز دارند. آیا دولت از اشتباهات ۱۴۰۳ درس خواهد گرفت، یا باز هم شاهد سقوط بورس خواهیم بود؟
