یاز اکو؛ فرناز فرنود بیرنگ – از دیر باز روزهایی در تقویم آذربایجان ثبت شده که خیلی از ماها از آنها بی خبر هستیم، چرا که عادت کردیم با فرهنگ غرب پیش برویم و فکر کنیم که چقدر باکلاسیم و فراموش کردیم که در تقویم خودمان روزهای بسیار زیبا و پر معنایی ثبت شده است.
روز آخر شهریور(۳۱ ام) سونآی(روز عشق) نام دارد که در واقع روز ولنتاین در آذربایجان به شمار می رود.
سونای شبی از سال است كه به اصطلاح به آن اعتدال پاییزی گفته می شود. شبی كه روز و شب برابر می شوند و ماه كامل می شود. این شب تقریبا شب آخر تابستان است.
البته ممكن است چند روز زودتر یا دیرتر باشد همه اینها بستگی به كامل شدن ماه دارد. اما به هر حال می توان شب آخر تابستان را سونای نامید كه روز عشق در آذربایجان محسوب می شود.
در این شب خاص ماه و خورشید در زاویه ی 180 درجه قرار گرفته و هنگام غروب دقیقا بر روی هم قرار می گیرند. البته این دیدار خیلی به سرعت اتفاق می افتد و زیاد به طول نمی انجامد. این موضوع تا ابد ادامه دارد. از قدیم این اتفاق به یك نوع عشق تشبیه شده است. عشق ماه به خورشید. عشقی كه تمامی ندارد و ابدی محسوب می شود درست مانند عشق هایی كه در داستان های فولكلور آذربایجان همانند اصلی-كرم وجود دارد. عشقی كه حتی با سوخته شدن نیز تمامی نمی پذیرد.طبق این افسانه عشق این دو عاشق تمامی ندارد و تا ابد تكرار می شود و ادامه می یابد. همه این موارد و عناصر در داستانهای دیگر ما همانند كوراوغلی نیز صادق هستند.