یازاکو؛ ساسان نیک رفتار خیابانی – از گذشته گفتهاند از کوزه همان تراود که در اوست. بیبرنامگی سفر ریاست جمهوری به استانها از جمله استان آذربایجانشرقی به مثابهی مشت نمونهی خرواری است از وضعیت ادارهی کشور. در این متن، نکتهوار به مواردی از این وضعیت اشاره میکنیم:
- اعلام دقیقه نودی برنامهی سفر آن هم با تغییر و تاخیر: درست است که تجربهی سفر رئیسجمهورهای گذشته از سید محمد خاتمی گرفته تا محمود احمدینژاد و حسن روحانی هم خالی از عیب و بیبرنامگی نبوده اما اعلام برنامههای سفر دولت رئیسی تنها چند روز مانده به سفر و اعلام برنامهها در دقیقهی نود و آن هم باز با تغییر و تاخیر، بیشتر از گذشتگان به چشم میخورد.
- عدم انباشت تجربه: متاسفانه یکی از سنتهای بشدت غلط مدیریتی در کشور ما، بیاعتنایی به تجربهی گذشتگان و کسانی که در سمتهای مدیریتی و کارشناسی همسِمَت ما بودهاند رخ میدهد. هر رئیسجمهوری، هر وزیری، هر استاندار و مدیرکل و مدیرعامل و …. که روی کار میآید گویی اولین شخصی است که در تاریخ ایران زمین این پست را برعهده گرفته و بدون اعتنا به تجربهی گذشتگان خود، دست به آزمون و خطا میزند. متاسفانه در سفر دولت سیزدهم به استان نیز شاهد این بیاعتنایی به تجربهی سفرهای استانی تیمهای نهاد ریاست جمهوری بودیم.
- نبود پروتکل اجرایی ثابت و مشخص: در حالیکه تیمهای اجرایی در جهان در سطوح مختلف به طور طبیعی از یک پروتکل ثابت و مشخص در اجرای برنامههای خود سود میجویند، متاسفانه در کشور شاهد تصمیمات سلیقهای و متفاوت با روی کار آمدن هر دولتی بر سر کار هستیم. تفاوت و تغییرات کامل در نوع سفر، محتوا، برخورد با خبرنگاران، اعلام برنامهها و … در هر یک از سفرهای استانی رئیسجمهورها حکایت از نبود یک پروتکل کاری و اجرای مدون در بالاترین سطح اجرایی کشور است.
- امنیتی کردن تمام امور: این که تمامی مسایل را جلوهی امنیتی بدهیم بین مردم و مسئولان و بین خبرنگاران و رسانهها با مدیران فاصله میاندازد.
- وزیران، سفیران دولت در هر شهرستان: در سفر هیئت دولت به استان آذربایجانشرقی شاهد امری جدید بودیم و هر وزیری به عنوان نماینده و سفیر دولت در یکی دو شهرستان حاضر میشد. گرچه این روش در نوع خود بدیع بود و باعث میشد طی یک روز اعضایی از هیئت دولت تقریبا در سطح تمامی شهرستانها حضور یابند اما اینکه برای مثال وزیر ورزش و جوانان در مورد ثبت جهانی بقعه شیخ شهابالدین اهری که مربوط به حوزهی کاری یک وزارتخانهی دیگر است قول و وعده بدهد، امری عجیب و به دور از تخصص و کارشناسی است که میتواند اختلافاتی را در سطح وزرا به وجود آورده و از طرفی انتظارات مردم را نیز بیجا نسبت به دولت افزایش دهد.
- بلاتکلیفی: بیبرنامگی و بلاتکلیفی خبرنگاران و رسانهها در این دولت نیز همچون دیگر دولتها به چشم میخورد. برخی سازمانها تنها دو روز مانده به سفر درخواست حضور خبرنگار برای پوشش سفر وزیر را داشتند و برخی یک روز مانده. در این میان استانداری به عنوان اصلیترین متولی اطلاعرسانی سفر ریاستجمهوری و هماهنگی با رسانهها تنها در صبح روز سفر از خبرنگاران برای دریافت کارت درخواست کرد که تا ساعت ۱۳ در استانداری حضور یابند. کارتی بدون کاور و بند داده شد که در شان حتی یک برنامهی کوچک شهرستانی هم نبود و اعلام شد که دیدار رئیسجمهور با اقشار مردم در ساعت ۱۶ در سالن صدرا برگزار میشود و سپس شورای اداری نیز در همین مکان برگزار خواهد شد.
- تغییر و تاخیرهای دقیقه نودی: همان زمان (ساعت ۱۳) اعلام شد که برنامهی دیدار وزیر صمت با اعضای اتاق بازرگانی تبریز از ساعت ۱۴ به ساعت ۱۵۳۰ تغییر یافته است!
خبرنگاران مدعو به جلسهی وزیر صمت، به دلیل همزمانی هر دو جلسه بهناچار جلسه را نیمهکاره رها کرده و به سالن صدرا رفتند. علیرغم اینکه روابط عمومی استانداری آذربایجانشرقی اعلام کرده بود جلسه ساعت ۱۶ آغاز خواهد شد خبرنگاران تا ساعت ۱۷۱۵ در خیابان و در گرما منتظر ماندند. پس از باز شدن درب ورود، در کمال تعجب خبرنگاران از همان گیت عمومی باید وارد میشدند و اعلام شد که ورود گوشی و کیف و … ممنوع است!!! به دلیل مدیریت ضعیف حتی مکانی برای دریافت گوشیها و وسایل مدعوین تعبیه نشده است. به ناچار گوشیها را در کیف دوربین یکی از عکاسان قرار دادیم و با تعجب وارد حیاط شدیم. یکی از معاونان استانداری نظارهگر اتفاق حاضر بود. به او گفتم اجازهی آوردن گوشی به خبرنگاران داده نشد، چگونه اخبار را پوشش بدهیم؟ در کمال تعجب این معاون استانداری با لبخند گفت: قدیم گوشی نداشتید چه میکردید؟ الان هم همان کار را کنید!!! گفتم قدیم روزنامه بود و یک روز بعد، تازه منتشر میشد الان همزمان سایت و تلگرام و اینستا هست… (این مسئول محترم میتوانست خیلی راحت به جای جواب سربالا، عذرخواهی کرده و این تصمیم را به گردن تیم امنیتی نهاد ریاست جمهوری بیندازد ولی …) البته به لطف درایت یکی از کارکنان قدیمی روابط عمومی استانداری پس از نیمساعت گوشیهای خبرنگاران وارد سالن شد.
- نبود جایگاه ویژه خبرنگاران: در ورودی سالن باز هم مورد بازرسی قرار گرفتیم و حتی از همراه آوردن سوئیچ خودرو نیز جلوگیری میکردند. در داخل سالن نیز متاسفانه بیبرنامگی موج میزد و در حالیکه سه ردیف اول به کودکانی برای خواندن سرود سلام فرمانده اختصاص یافته بود جایگاههای کناری نیز به دارندگان کارت آبی اختصاص یافته بود و هیچ مکانی برای خبرنگاران در نظر گرفته نشده بود.
بینظمی در مدیریت داخل سالن بهحدی بود که نفرات مدیریت بحران استان نیز گله داشتند که بیسیم و گوشی آنها نیز گرفته شده و تقریبا هیچ امکانات و اختیاراتی داخل سالن برای مدیریت بحران ندارند.
گرمای سالن و تلاش برای پر دیده شدن جاهای خالی در سالن نیز از دیگر بیبرنامگیها این سفر و دیدار بود.
***
عدم هماهنگی نمایندگان استان در ارائهی مشکلات استان، اجازه ندادن به حضور خبرنگاران در جلسه شورای اداری و پوشش به صورت وب و برگزاری نشست خبری در ساعت ۲۳ شب و انجام قرعهکشی و انتخاب تنها یک خبرنگار برای سوال از رئیسجمهور از دیگر نکات قابل تامل سفر سید ابراهیم رئیسی به تبریز و آذربایجانشرقی بود.
وقتی سفر بالاترین مقام اجرایی کشور به یک شهر و استان با وجود تجربهی دولتهای مختلف چنین بینظم و برنامه اجرا میشود و بهایی که به نظم، هماهنگی، اطلاعرسانی و کرامت اهالی رسانه داده میشود را میتوان آیینهای از وضعیت ادارهی کشور دانست. با امید به اینکه به انباشت تجربه و اهمیت برنامهریزی بها دهیم و کشور را به صورت شایسته و بایسته اداره و مدیریت کنیم.