به گزارش یازاکو، جعفر ساعینیا_ تبریز، با سابقهای چندصدساله در صنعت و پیشرفت شهری، همواره شهری پیشرو در تاریخ ایران بوده است. از نخستین چاپخانه و کارخانه صنعتی کشور تا نخستین شهرداری مدرن، این شهر در بسیاری از عرصهها آغازگر مسیر تحول بوده است. اما امروز، در دورهای که آینده شهرها با فناوری، داده و هوشمندسازی تعریف میشود، تبریز در خطر از دست دادن جایگاه تاریخی خود قرار گرفته است.
تحولات جهانی در مدیریت شهری، دیگر حول محور ساختوساز یا توسعه فیزیکی نمیچرخند؛ بلکه زیرساخت داده، ارتباطات هوشمند، و حکمرانی دیجیتال پایههای اصلی توسعه شهری در قرن بیستویکم شدهاند. در چنین شرایطی، نبود راهبرد مشخص برای هوشمندسازی تبریز میتواند این شهر را در میان کلانشهرهای ایران و منطقه به حاشیه براند.
در حال حاضر، زیرساخت ارتباطی و اطلاعاتی تبریز برای اجرای پروژههای هوشمند کافی نیست. بسیاری از خدمات شهری هنوز بهصورت سنتی و غیردیجیتال ارائه میشوند، سامانههای داده یکپارچه وجود ندارند، و همکاری مؤثری میان شهرداری، بخش خصوصی و دانشگاهها دیده نمیشود. این تأخیر، در آینده نزدیک، هزینهای بسیار سنگین برای توسعه شهری خواهد داشت: از کاهش بهرهوری در مدیریت ترافیک و انرژی گرفته تا از دست رفتن فرصتهای سرمایهگذاری در فناوریهای شهری.
بااینحال، هنوز میتوان مسیر عقبماندگی را جبران کرد. اگر مدیریت شهری تبریز با تصمیمی جدی و فوری وارد فاز آمادهسازی زیرساختهای هوشمند شود -از توسعه فیبر نوری و شبکههای ارتباطی گرفته تا ایجاد پلتفرمهای باز داده- بخش خصوصی و شرکتهای فناور بومی میتوانند بهسرعت وارد عمل شوند.
بسیاری از استارتاپها، شرکتهای دانشبنیان و تیمهای فناوری در تبریز آمادگی دارند تا در حوزههایی مانند حملونقل هوشمند، انرژی پاک، مدیریت پسماند و خدمات شهری دیجیتال نقشآفرینی کنند؛ به شرط آنکه زیرساخت و چارچوب همکاری مشخصی از سوی شهرداری و نهادهای محلی فراهم شود.
ورود تبریز به مسیر هوشمندسازی، نه تنها ابزار مدیریت شهری را کارآمدتر میکند، بلکه میتواند موتور جدیدی برای رشد اقتصادی، اشتغال تخصصی، و جذب سرمایهگذاری فناورانه باشد. این مسیر، فرصتی است تا تبریز بار دیگر همان نقشی را ایفا کند که در تاریخ ایران داشته است: شهری پیشگام در نوآوری و توسعه.
اما اگر این فرصت امروز نادیده گرفته شود، فردا حتی بهترین برنامهها هم نمیتوانند عقبماندگی ناشی از بیتصمیمی را جبران کنند. زمان تصمیمگیری برای آینده دیجیتال تبریز، همین حالاست.
