توحید ملک زاده

26شهریور

کاظم خان قوشچو یکی از نمادهای اسطوروی مدافع آذربایجان در جنگ جهانی اول

یازاکو - جنگ اول جهانی یک فاجعه به تمام معنا برای آذربایجان مخصوصا غرب آذربایجان بود. کریدور زنگزور و در امتداد آن خط جلفا-خوی-سلماس و اورمیه در اشغال روسیه و ارامنه بود.

24شهریور

رابطه جغرافیا با سیاست و تاریخ

یازاکو - امیدوارم دولت و وزرای دکتر پزشکیان وارث تسامح و تساهل تاریخی امپراطوی های پهناور ترکان سلجوقی، ایلخانی، صفوی، افشار، عثمانی و قاجار در مورد زبانها و فرهنگهای مختلف باشند.

20شهریور

قورولتای: مجلس مشورتی ترکان باستان و میانه

یازاکو - توحید ملک زاده نوشت: سیستم دموکراسی مبتنی بر خردجمعی و وفاق مردمی ترکان از هزاره های قبل از میلاد به نحو زیبایی در تشکیلات اداری- بروکراسی آنان در قالب مجلس نخبگان و طبقه ائلیت ترکان به نام قورولتای متجلی گردیده است. اگر اولین ردپای قورولتای در میان سومریان که خودشان را کنگر/قانقا ار می نامیدند دیده شده قورولتای انتخاب نادر به عنوان شاه در دشت مغان هم شاید جزو آخرین قورولتای های باشکوه سیستم مدیریتی ترکی قرار گیرد.

02شهریور

به مناسبت هشتاد و سومین اشغال ایران توسط روس و انگلیس در سال ۱۳۲۰ش

دو حمله بزرگ روسها به ایران: جنگ یکروزه ارتش رضاخانی، مقاومت دوازده ساله قشون قاجاری

یازاکو - یکی از شگردهای تاریخی دستگاههای تبلیغاتی پهلوی ها علیه دولت قاجاریه، تبلیغات شکست فتحعلیشاه و فرزندش عباس میرزا در برابر قشون روس می باشد که البته اصل مطلب درست است ولی علل آن و چگونگی مقاومت اهالی آذربایجان همراه با قشون قاجاریه که عمدتا باز هم ترکان آذربایجان بودند به عمد مغفول مانده است.

16مرداد

مشروطه خواهی یک تحول جهانی بود

یازاکو - دکتر توحید ملک زاده نوشت: امروزه جمعی از جوانان ترک گرای آذربایجانی مخالف جدی مشروطه و مشروطه خواهان شده اند.چرا؟ چون بعد از این تحولات و البته با سعی و تلاش مشروطه خواهان، دولت قاجاریه (به زعم آنان ترک) ساقط و دولت شوونیست پهلوی تاسیس شد. شاید در نگاه اول این نگاه، درست به نظر آید ولی صد البته تحلیل بسیار سطحی است.

08مرداد

بررسی علل کم شدن رجال سیاسی آذربایجانی در سیاست ایران

یازاکو - تمام مورخین دوره های میانی و معاصر تاریخ در جهان به نقش بی بدیل آذربایجان و ترکان آذربایجان در اداره امور دولتها و امپراطوری های مشرق زمین متفق القولند.

16تیر

به مناسبت نهمین رئیس جمهور ایران، مسعود پزشکیان

سمبولیسم عدد نه در میان ترکان

یازاکو - در طول تاريخ، اعداد به انحاى مختلف انسان ها را به خود مشغول داشته و در اين باره انسان ها نيز به تخيل و سمبوليزه کردن آنها پرداختنداند. اعدادى مانند 2 ، 3 ، 4، 7، 9 ، 12 ، 13 ، 40 از جمله اين اعداد هستند. در اين ميان عدد 9 در ميان تركان باستان و تركان معاصر از اهميت فراوان برخوردار بوده و اصولاً زندگى تركان بر مدار نه بوده است.

03تیر

حمله آندرانیک ارمنی به خوی و مقاومت جانانه مردم در مقابل آنها در سال ۱۲۹۷ شمسی

یازاکو - در سالهای 1918/ش۱۲۹۷، تحولات سریع حاکمیتی در ایالات آذربایجانی تحت حاکمیت روسیه تزاری شمال رود ارس مخصوصا در ایالت مسلمان نشین ایروان که اقلیت ارمنی نیز داشت درگیری ها فزاینده ای به بار داشت. اقلیت ارمنی این ایالت سعی داشت با زور و ترور تصفیه نژادی را انجام داده و راه را برای ادامه حکومت ارمنی تحت هدایت حزب ملی گرای داشناک در ایالت مسلمان نشین ایروان هموارتر نماید.

26خرداد

ترکان، بانی سیستم اداری ایران امروزی

یازاکو - ترکان از هزاره های قبل از میلاد با نامهای مختلف در جغرافیای ایران امروزین ساکن بودند و آثارشان در کورقانها(مزارهای باستانی)، بناهای باستانی و هنرهای مختلف به یادگار مانده است.

09خرداد

ده خرداد، سالروز کلنگ زنی شهر جدید سلماس در سال ۱۳۰۹ شمسی

یازاکو - ۹۴ سال قبل درست ۲۵ روز پس از زلزله بزرگ و مخرب ۷/۲ ریشتری منطقه سلماس، پرشکوهترین عملیات مدیریت بحران آذربایجان با کلنگ زنی شهر جدید سلماس به سرانجام رسید.

05خرداد

سفر رضاخان به آذربایجان در خرداد ۱۳۰۴ و تلاش نافرجام برای تغییر نام آذربایجان به آذرباد

یازاکو - سفر رضاخان به آذربایجان در خرداد 1304 آخرین چک لیست وی برای انهدام نظام قاجاریه بود. دو ماه پس از سفر رضاخان به آذربایجان سیل تلگرامها و نامه های اهالی آذربایجان برای خلع قاجاریه به تهران سرازیر شد.

30اردیبهشت

از آغ بولاغ سلماس تا کانی سپید (کجا؟)

یازاکو - آنچه که امروز با دسیسه عوامل خارج نشین در آذربایجان غربی به بهانه تلاش برای تغییر اسامی ترکی در حال انجام است بیشتر از همه به ضرر رقصندگان به ساز این خناسان می باشد و خواهد بود.

22اردیبهشت

به مناسبت اعلان سال ۲۰۲۴ به عنوان سال کتاب فوق،

چرا کتاب (دیوان لغات الترک) اثر محمود کاشغری(کاشغرلی محمود) برای ما ترکان مهم است؟

یازاکو - کتاب دیوان لغات الترک که در قرن پنجم میلادی نوشته شده را شاید بتوان اولین دایره المعارف ترکان پس از قبول اسلامیت و ورود آنان به جهان اسلام دانست.

02اردیبهشت

تحلیل زلزله اول اردیبهشت ۱۴۰۳ خوی-سلماس

یازاکو - توحید ملک زاده نوشت: زلزله متوسط شب گذشته خوی با توجه به تخلیه انرژی سالهای قبل در گسل امتداد تسوج که زیر شاخه ای فرعی از گسل شمال تبریز است، نمی تواند باعث نگرانی جدی شود.

16اسفند

عشایر هَرکی غرب آذربایجان از نگاه اسناد رسمی سال ۱۳۰۶

یازاکو - کتاب مستند ایران آذربایجانی تدقیق راپورو جزو مستندترین کتابها راجع به اوضاع و احوال آذربایجان در اوایل دوره پهلوی می باشد. یکی از مهمترین بخش این کتاب اشاره به عشایر غرب آذربایجان دارد که هرکی ها یکی از این عشایر می باشد.

07اسفند

سی و دومین سالگرد قتل عام فاجعه بار مردم خوجالی در قره باغ آذربایجان

یازاکو - شب 6 اسفند/25 فوریه ۱۹۹۲ منتهی به 7 اسفند/26 فوریه شهر خوجالی در منطقه قره باغ در معرض آتش شدید توپخانه و تجهیزات زرهی سنگین ارامنه و روسها قرار گرفت. در نتیجه آتش‌سوزی‌هایی در شهر رخ داده بود و در بامداد روز 7 اسفند شهر تماماً به آتش کشیده شد.

30بهمن

استارت لبنانیزه کردن انتخابات اورمیه

یازاکو - در خبرها آمده است که یکی از روحانیون عشایر ضمن بیان به اصطلاح جفا و بی عدالتی هایی که در سالیان گذشته در حق این عشایر شده، از کاندیداهای منسوب به عشایر خواسته که کنار بکشند تا بر لیست سه نفره کاندیداهای عشایر اجماع شود. چند نفر هم طی بیانیه ای فورا به این درخواست لبیک گفتند.خبر بسیار تکان دهنده و در عین حال نگران کننده است.

23دی

فرش پازیریک، یادگاری از ترکان ساکا و فرش بافی آذربایجان

یازاکو - تمدن کورگان یکی از نمودهای تمدنی ترکان می باشد که برای بررسی تاریخ ترکان قدیم مطالعه آنها حائز اهمیت می باشد. هر کجا ترکی بوده حتما کورقانی هم یافت شده است. در بعضی کتب باستانشناسی به این مقابر تومولوس هم گفته می شود. هرودوت در تاریخش نیز به چگونگی استفاده از این مقابر اشاراتی کرده است.

21دی

تُرکان لَک؛ از قدیمی ترین و قدرتمندترین طوایف تُرک

یازاکو - فرهنگ عمومی ترکان لک همان فرهنگ عمومی ترکان آذربایجان می باشد. ترکان لک در دوره قاجاریه فوج توپخانه سلماس بوده و نقش توپچی و نظامی گری داشتند.

25آبان

” زبان ترکی- آذری”: چرا عده ای برای انکار زبان ترکی در آذربایجان از کلمه آذری استفاده می کنند؟

یازاکو - کلمه آذری غالبا در دو معنای مختلف توسط دو قشر فرهنگی جدا از هم استعمال می شود. مریدان ایرانشهری ,آذری را ریشه ای هند اروپایی – ایرانی قلمداد کرده و در عوض در ترکی برای بیان زبان معاصر آذربایجان که در زیر گروه، زبانهای ترکی قرار دارد استعمال می شود.

23آبان

قیام بابک در آذربایجان

یازاکو - پدر بابک را مردي روغن فروش از مداين نوشته اند که با مادر بابک از آذربايجان وصلت کرد و بابک ثمره اين ازدواج بود. گرچه قیام بابک عليه مأمون عباسي را سال 201 نوشته اند ليکن نخستين بار قيام خرميان از سال 162ﻫ . ق ثبت شده است.خرميان طايفه اي از باطنيان بودند و «آنان عقيده داشتند که سازمانهاي اجتماعي که بر پايه عدم تساوي مالي و ظلم و اجحاف مبتني است آفريده مبداء تاريکي يا اهريمن است و تبليغ مي کردند که با سازمانهاي ظالمانه بايد فعالان مبارزه کرد.»

01آبان

تحلیل زلزله اول آبان ۱۴۰۲ خوی

یاز اکو - زلزله متوسط صبح امروز خوی با توجه به تخلیه انرژی در گسل امتداد تسوج که زیر شاخه ای فرعی از گسل شمال تبریز است، نمی تواند باعث نگرانی جدی شود.

30مهر

از دارالفنون استانبول تا دارالفنون تهران و تبریز

یازاکو - آذربایجان تا اواسط قرن بیستم دروازه ورود مدنیت نوین به داخل ممالک محروسه ایران قاجاری بود و این نقش را تا زمان تشکیل ایران نو با محوریت یک شاه، یک ملت و یک زبان، با سلطنت رضاشاه، داشت.

01مهر

سرنوشت مشترک جیلوها در غرب آذربایجان و ارمنی های داشناق در قره باغ

یاز اکو - از اواخر قرن نوزدهم که ارامنه با تاسیس حزب افراطی داشناق وارد ماجراجویی های سیاسی شد و هزاران ارمنی را سر به نیست کرد، سرنوشت ارامنه در نقاط بحران شده یکی گردید.

18شهریور

از سویوخ بولاغ/ ساوجبولاغ تا مهاباد: تاریخ یک شهر دیرین آذربایجان

یاز اکو - امروزه وجود دهها اسم روستای ترکی در منطقه آختاجی (بوکان امروزین) و ساوجبلاغ (مهاباد امروزین) یادگاری است از شکوه و عظمت فرهنگی آن دوران آذربایجان در منطقه. علیرغم تعویض اسامی منطقه و تلاش مضاعف امروزین برای تعویض اسامی (مانند غائله تعویض نام شهر گوک تپه مهاباد که ناکام ماند)، با اینحال درصد قابل توجهی از اسامی روستاها، کوهها، رودهای منطقه ترکی قدیمی است.