مسعود میرکاظمی رئیس سازمان برنامه و بودجه در نشست علنی امروز (یکشنبه، ۱۹ دی ماه) مجلس شورای اسلامی درباره کلیات لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ کل کشور، گفت: چندین سال است علی رغم اینکه قیمت برخی ارقام مانند سوخت و ارز ترجیحی را ثابت نگه داشتیم، اما تورم ۵۰ درصدی را به مردم تحمیل کرده ایم، اگرچه این عوامل تاثیر دارد، اما ریشههای اصلی تورم در جای دیگر است. نخستین ریشه در منابع و مصارفی است که دولت آن را درست نبیند، در واقع مصارف را بدون وجود داشتن منابعی بالا ببرد و مجبور به استقراض شود که ما این را در بودجه ۱۴۰۱ خط قرمز خود دانسته ایم یعنی خلق پول و استقراض از بانک مرکزی خط قرمز ما شده است.
وی ادامه داد: امسال به لطف خدا و علیرغم تحمیل همه هزینهها از دولت قبلی به دولت سیزدهم اجازه نداریم از بابت دولت خلق پول شود و این افتخاری برای دولت سیزدهم است. نکته دوم داراییهای خارجی بانک مرکزی است، ریشه این در کجاست؟ ریشه در این است که ما یک مقدار ارز محدود داریم مثلا ۱۵ میلیارد دلار که باید با آن هم ارز ترجیحی بدهیم و هم باید بانک مرکزی آن را در نیمایی بفروشد و به حساب خزانه واریز کند که ما بتوانیم حقوق دهیم، اما این دو را نمیتواند انجام دهد به همین دلیل ارز ترجیحی را میدهد یا به حساب خزانه واریز میکند و در نهایت در بازار ۲۳ تومان یا ۲۴ تومان خریداری میکند و ۴۲۰۰ به وزارت جهاد کشاورزی میدهد و این سبب میشود پایه پولی بالا برود و تورم خلق شود.
رئیس سازمان برنامه و بودجه اظهار کرد: در سال ۱۴۰۱ کل درآمد نفتی ما یک میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه است البته برخی از دوستان میگویند امکان ندارد ما به این فروش برسیم ضمن آنکه ۲۶ میلیارد دلار کل درآمد نفتی ما میشود، با کم کردن سهم صندوق و سهم شرکت ملی نفت و ۳ درصد مناطق محروم حدود ۶۲.۵ درصد میماند یعنی ۱۶ میلیارد دلار، باید با این پول ۳۸۰ هزار میلیارد تومان در خزانه بابت هزینههای جاری و عمرانی واریز کرد و هم اینکه باید ارز ترجیحی را نیز پرداخت کرد، آیا چنین چیزی امکان دارد؟
میرکاظمی بیان کرد: اگر ارز ترجیحی را پرداخت کنیم بازار به همین روند ادامه پیدا خواهد کرد و اگر به خزانه واریز شود دیگر نمیتوان ارز ترجیحی را پرداخت کند، اما در چند سال گذشته به دلیل اینکه ارز نداشته بانک مرکزی به قیمت ۲۴ تا ۲۳ هزار تومان خریده و ۴۲۰۰ پرداخت کرده یعنی پایه پولی و هزینهها را بالا برده است، اما نمیتوان این شرایط را ادامه داد لذا باید به یک تعادلی رسید.
وی اضافه کرد: چگونه میتوانیم هزینه ۳۰ میلیارد دلاری برای کشور بتراشیم در حالی که ۱۶ میلیارد دلار داریم لذا باید عاقلانه تصمیم گرفت و این سوال را مجددا مطرح میکنم در ۲ سال گذشته قیمت سوخت و ارز ترجیحی تغییر نکرده، اما چرا تورم ۵۰ درصد است؟ برای اینکه ارز را اینجا داده و جایی که باید کنترل میکردیم پایه پولی را بالا برده، خلق نقدینگی کرده و استقراض کرده ایم.
رئیس سازمان برنامه و بودجه با بیان اینکه نباید بار را به دوش محرومین انداخت، تاکید کرد: ما میخواهیم باری که به دوش محرومین افتاده را برداریم ضمن آنکه درآمد نفتی ما ۲۶ میلیارد دلار است که صرفا ۶۲.۵ درصد آن را میتوانیم تبدیل و استفاده کنیم. (با فرض اینکه ۲۰ درصد به صندوق توسعه ملی دهیم) و اینکه تمام درآمد مالیاتی ما حدود ۴۵۰ هزار میلیارد تومان است، اما فقط ۶۵۰ هزار میلیارد تومان حقوق پرداخت میکنیم.