یازاکو، توحید ملک زاده_ گوی تپه یکی از مشهورترین تپه های باستانی اورمیه با آثاری غنی و نمایشگر تاریخ پر افتخار آذربایجان می باشد. قبل از حفاری های سال ۱۹۴۸ م انگلیسیها در این منطقه باستانی، در سال ۱۳۱۳ شمسی تصویر قیل قمیش منقش بر روی یک لوح به دست آمده بود. استوانه هایی که نقوشی از خدایان قدیم را داشتند نیز در این منطقه به دست آمده است. کشف ابزارآلات فلزی در گوی تپه از چهارهزار سال قبل در منطقه شناخته شده بود. کشف کتیبه قیل قمیش در گوی تپه اورمیه شاهد بارزی است بر استقرار فرهنگی سومریان ترک تباردر منطقه اورمیه و آذربایجان.
قیل قمیش از اساطیر سومری که نقش بسیاری در داستان های مختلف ملل جهان دارد، اولین داستان بلند مردمان می باشد. قیل قمیش پادشاه شهر اور است که به دنبال زندگی جاوید از کوه میشو و صاحب جنگلهای سدر آن به نام خوم بابا گذشته تا راز زندگی جاوید را از پیرمرد عاقلی به نام اوتناپیشتیم بپرسد. اوتناپیشتیم پیرمردی عاقل است که طوفانی همراه با سیل کشتی وی را به جزیره ای دوردست رسانده است. وی راز زندگی جاوید را خوردن گیاهی در کنار چشمه ای در دوردست می داند. قیل قمیش رهسپار آنجا شده و در کنار چشمه آن گیاه را می بیند ولی قبل از خوردن آن گیاه، ماری این گیاه را می خورد و به زعم انسانهای ماقبل تاریخ زندگی جاوید می یابد( پوست اندازی مار را مصداق زندگی جاوید وی می دانند.)
در کتیبه های مختلف سومری از سرزمین آراتتا واقع در غرب آذربایجان به کرات صحبت شده و از مکاتبات و ارتباط فرهنگی- نظامی در دولت پروتو ترک آراتتا- سومر صحبت شده است. در این مکاتبات و سنگ نوشته ها و لوحه ها از سرزمین آراتتا به عنوان سرزمین کوهستانی با جنگل های پر دخت با منابع فلزی- معدنی و سنگی فراوان صحبت شده است. تمام محققین عالم بر این عقیده اند که غرب آذربایجان همان سرزمین آراتتاها می باشد. گفتنی است آراتتا به معنی دامنه کوهستان می باشد. در داستان قیل قمیش کلمات اور، میشو دیده می شود که امروزه نیز در آذربایجان دیده می شود.
داستان قیل قمیش بعنوان قدیمی ترین داستان ثبت شده جهان بدین ترتیب با آذربایجان پیوند دارد.
