ساخت مدول دوم تصفیه خانه فاضلاب تبریز با هدف افزایش ظرفیت تصفیه فاضلاب، بهبود کیفیت پساب خروجی و کمک به زنده ماندن این دریاچه در دستور کار قرار گرفته است که البته چشم انداز ۲۰ ساله تبریز نیز با این طرح نیز پیش بینی شده است.
این طرح با ظرفیت تصفیه ۷۵ میلیون متر مکعب فاضلاب در سال و پوشش جمعیتی ۹۶۵ هزار نفر، یکی از بزرگترین طرح های تصفیه فاضلاب در کشور به شمار می رود.
با بهره برداری از این طرح، فاضلاب شهر تبریز به طور کامل تصفیه شده و از ورود آلودگی به منابع آب های سطحی و زیرزمینی جلوگیری می‌شود ضمن اینکه پساب تصفیه شده نیز در صورت نیاز در مصارف غیرشرب مانند آبیاری فضای سبز و صنایع و همچنین احیا دریاچه ارومیه مورد استفاده قرار می گیرد.
تصفیه خانه بزرگ تبریز در سه مدول طراحی شده است
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب آذربایجان شرقی با تشریح آخرین وضعیت تصفیه خانه بزرگ تبریز و اعلام پیشرفت فیزیکی حدود ۷۰ درصدی آن، گفت: طراحی و ساخت تصفیه خانه فاضلاب تبریز در سه مدول (بخش) برای زیر پوشش قرار دادن جمعیت ۲ میلیون نفری در برنامه جامع و توسعه ای این شهر پیش بینی شده است.
محمد خانی افزود: مدول اول این تصفیه خانه در زمینی به مساحت ۳۰ هکتار و با دربرگیری جمعیتی حدود ۶۰۰ هزار نفر و خروجی یکهزار و ۵۰۰ لیتر بر ثانیه، از سال ۱۳۸۰ وارد مدار شده و اکنون بیش از ۲۲ سال است که فاضلاب ورودی را پس از انجام فرآیندهای لازم، به آبی در حد استاندارد آب های سطحی تبدیل و تصفیه کرده و به سمت دریاچه ارومیه رهاسازی می کند.
وی افزود: از میزان آب مصرفی در تبریز حدود ۸۰ درصد به فاضلاب تبدیل می شود که از راه شبکه جمع آوری فاضلاب، برای تصفیه و بازچرخانی به تصفیه خانه این شهر در غرب تبریز منتقل می شود تا علاوه بر جلوگیری از آلودگی محیط زیست، به بازچرخانی آب و جلوگیری از هدر رفت منابع آبی کمک کند.
خانی ادامه داد: از آنجا که مدول اول جوابگوی جمعیت رو به افزایش این شهر نیست به منظور جلوگیری از تبعات زیست محیطی و به عنوان یکی از طرح های جانبی احیای دریاچه ارومیه، ایجاد مدول دوم در برنامه آبفای استان قرار گرفته است.
وی با اشاره به اهمیت ساخت مدول دوم تصفیه خانه فاضلاب کلانشهر تبریز گفت: بر این اساس عملیات اجرایی فاز نخست بخش مایع مدول دوم در سال ۱۳۹۵ آغاز شد که ساخت آن در سال های گذشته سرعت گرفت و در شهریور ماه سال گذشته با هزینه کرد ۱۴ هزار میلیارد ریال فاز نخست آن به طور آزمایشی وارد مدار شد.
وی با اشاره به اینکه مدول دوم در زمینی به مساحت ۱۰۰ هکتار در غرب تبریز و در منطقه قراملک در دست ساخت است، اضافه کرد: با بهره برداری از این فاز، از هدررفت بخش زیادی از پساب شهر تبریز جلوگیری و یکهزار لیتر بر ثانیه به ظرفیت این تصفیه خانه اضافه می شود.
خانی گفت: با بهره برداری از بخش مایع مدول دوم، از مجموع ۴۰۰ هزار مترمکعب فاضلابی که در تبریز جمع آوری و به تصفیه خانه منتقل می شود بیش از ۳۶۰ هزار مترمکعب آب تصفیه شده با استانداردهای آبهای سطحی به طبیعت بازگردانده می شود.
وی در مورد میزان پساب تولید شده در مجموعه تصفیه خانه تبریز اظهار کرد: از مجموع ۱۲۶ میلیون مترمکعب فاضلابی که سالانه وارد این تصفیه خانه می شود حدود ۴۷ میلیون متر مکعب در مدول اول تصفیه می شود و ۷۵ میلیون مترمکعب نیز در مدول دوم تصفیه خواهد شد و در مجموع ۱۲۲ میلیون مترمکعب پساب تصفیه شده به سمت دریاچه ارومیه رهاسازی می شود و هدر رفت آب در این تصفیه خانه، کمتر از سه درصد است.
وی به عملکرد شرکت آبفای آذربایجان شرقی در مورد این تصفیه خانه نیز اشاره کرد و افزود: تاکنون ۲ هزار ۶۴۳ میلیارد ریال برای بخش عمرانی، ۲ هزار و ۵۶۵ میلیارد ریال برای تجهیزات و ۵ هزار و ۷۸۷ میلیارد ریال برای کل تصفیه خانه هزینه شده و فاز یک به طور آزمایشی راه اندازی شده است.
خانی اعتبار لازم برای ادامه بهره برداری از این مدول را ۲۳ هزار میلیارد ریال عنوان کرد و گفت: در صورت تامین اعتبار مورد نیاز، این تصفیه خانه در صورت تامین اعتبار کافی به طور کامل تا پایان سال آینده بهره برداری می شود.
وی، مشکلات و چالش های این طرح را در سه بخش خلاصه کرد و گفت: مسائل مالی، عدم امکان برنامه ریزی به دلیل ابهامات مالی و تخصیص اوراق به جای وجه نقد از جمله چالش های این طرح مهم که با بهداشت و محیط زیست در ارتباط مستقیم است، می باشد.
تصفیه خانه بزرگ فاضلاب تبریز برای زیر پوشش قراردادن جمعیت ۲ میلیون نفری طراحی شده است
مجری مدول (بخش) دوم تصفیه خانه فاضلاب تبریز با تاکید بر ضرورت اجرای این مدول و تسریع در بهره برداری از آن، گفت: تصفیه خانه فاضلاب تبریز در سه مدول طراحی شده مدول اول از ظرفیت یکهزار و ۵۰۰ لیتر در ثانیه برخوردار بوده و جمعیت بیش از ۶۰۰ هزار نفر را در بر می گیرد و مدول دوم نیز با ظرفیت ۲ هزار و ۴۰۰ لیتر در ثانیه، جمعیتی بیش از ۱.۵ میلیون نفر را زیر پوشش قرار می دهد.
علی عباسی ادامه داد: اگر مدول دوم به موقع طراحی و ساخته نمی شد غرب تبریز با مشکل زیست محیطی ناشی از جاری شدن فاضلاب ها روبرو می شد که خوشبختانه با اجرای به موقع و مرحله بندی (فاز بندی) مدول دوم، از وقوع این اتفاق جلوگیری شد.
وی ادامه داد: از ورود فاضلاب به تصفیه خانه و خروج پساب تصفیه شده به طور متوسط ۱۲ ساعت طول می کشد و بیش از ۹۵ درصد فاضلاب ورودی به پساب تصفیه شده تبدیل می شود.
عباسی در مورد میزان پساب تولید شده در این تصفیه خانه اظهار کرد: از مجموع ۱۲۶ میلیون مترمکعب فاضلابی که سالانه وارد این تصفیه خانه می شود حدود ۱۲۲ میلیون مترمکعب شامل ۴۷ میلیون متر مکعب در مدول اول و ۷۵ میلیون مترمکعب در مدول دوم تصفیه شده به سمت دریاچه ارومیه رهاسازی می شود و هدر رفت آب در این تصفیه خانه، کمتر از سه درصد است.
بیش از ۹۰ درصد تبریز زیرپوشش شبکه فاضلاب است
معاون بهره‌برداری و توسعه فاضلاب شرکت آب و فاضلاب آذربایجان شرقی نیز گفت: بیش از ۹۰ درصد تبریز زیر پوشش شبکه جمع آوری، تصفیه و دفع فاضلاب بوده و این شهر از این حیث دومین شهر پس از اصفهان است.
اکبر ملکیان به ظرفیت تصفیه خانه فاضلاب تبریز اشاره کرد و گفت: برنامه های توسعه ای در این تصفیه خانه، جوابگوی نیازهای این شهر است که امیدواریم با تخصیص اعتبارات، این برنامه ها را اجرایی کنیم.
وی با بیان اینکه عمر تجهیزات مدول اول به پایان رسیده و هرچه زودتر باید نوسازی و جایگزین شود، گفت: به رغم همه مشکلات، این مدول با تلاش همکاران، سرپا بوده و استاندارد خروجی این مدول در سطح تصفیه خانه‌های ایران زبانزد است.
