یاز اکو؛ مجید رضازاد عموزین الدینی_ تبریز یکی از شهرهای مهم و قدیمی مشرق زمین محسوب می گردد . این شهر تاریخی دیرین وبا شکوهی دارد و در طول تاریخ ایران چندین بار بعنوان پایتخت سیاسی کشور انتخاب گردیده است . اوج شکوه و عظمت تاریخ تبریز را در دوران ایلخانان مغول می توان مشاهده کرد.
همزمان با بنیاد گذاری های غازان خان در «غازانیه » ، وزیر دانشمند وپر نفوذ او خواجه رشید الدین فضل الله همدانی نیز به یک رشته کارهای ساختمانی در درون باروی غازانی در دامنه کوه سرخاب که بعد ها «رشیدیه» نامیده شده ،دست زد.این شهرک وساختمان های آن یکی از کارهای شگفت انگیز آن روز گار وبنیادی دانشگاهی بود که هفت هزار محصل در آن به تحصیل مشغول بودند . (کیانی ، ۱۳۶۸ شهرهای ایران ،ج۳ ،ص۱۶۸.) از دیگر آثار معظمی که در دوران ایلخانان مغول در تبریز بنا گردید می توان به مسجد علیشاه «ارک علیشاه» این شهر اشاره نمود.
در دوران حکمرانی ایلخانان مغول ، آذربایجان وبه تبع آن تبریز ، دوران بسیار باشکوهی را سپری نموده که در طول تاریخ این خطه همانندی بر آن نمی توان یافت . به نوشته «ج.ساندرز » استاد رشته تاریخ« دانشگاه کنتر بری » ؛ «اودوریک » راهب که در حدود سال ۱۳۲۰ میلادی در آنجا بوده ، ما را مطمئن می سازد که برای «بازرگانی هیچ شهری در جهان بهتر از تبریز نبود ودرآمد خان مغول از تبریز بیش از عایدات پادشاه فرانسه از کشورش بود » .(ساندرز ۱۳۶۳،تاریخ فتوحات مغول ، انتشارات امیرکبیر ، ص۲۴۷)
به هر حال در دوره ایلخانان مغول ،تبریز پایتخت امپراطوری وسیع وعظیم مغولان شده بود واین امپراطوری که از یک سو به جیحون واز سوی دیگر تا مرزهای مصر امتداد داشت ، از شهر تبریز اداره می گردید و حکام ایالات مزبور مالیات ها وخراج های خود را به دربار تبریز می فرستادند و بر این اساس «هرولد لمب » مولف کتاب تیمور لنگ با استناد به ماخذ قدیمی می نویسد که:«تبریز در قرون وسطی اعظم بلاد جهان بوده است .» (به نقل از سفرنامه شاردن ، ۱۳۳۵ ،ج۲ ،ترجمه محمد عباسی ، انتشارات امیرکبیر ،پاورقی ص ۴۱۷)
