به گزارش پایگاه خبری یاز اکو؛ پرویز شهابی اقدامات و دستاوردهای این معاونت و برنامه های آتی حوزه پژوهش و تحقیقات این دانشگاه را تشریح کرد و با اشاره به جایگاه پژوهشی این دانشگاه در منطقه و جهان گفت: برپایه گزارش های جدید منتشر شده در نظام رتبه بندی لایدن برای سال ۲۰۲۲ رتبه دانشگاه علوم پزشکی تبریز در تمامی حوزه های موضوعی (All Science) از رتبه ۵۷۷ به رتبه ۵۴۰ در بین دانشگاههای بین المللی در سطح جهانی و در حوزه موضوعی علوم پزشکی (Biomedical and Health Sciences) از رتبه۲۸۴ به رتبه 258 ارتقا یافته است.
شهابی افزود: لایدن یکی از نظام های معتبر ارزیابی دانشگاهی است که هر ساله دانشگاههای برتر دنیا را بر اساس شاخص های معتبر علم سنجی مورد ارزیابی و رتبه بندی قرار می دهد.
دانشگاه های دنیا در قالب ۴ معیار کلی مرجعیت علمی، دیپلماسی علمی، دسترسی آزاد به انتشارات و تنوع جنسیتی در لایدن مورد رتبه بندی قرار می گیرند.
وی اعلام کرد: دانشگاه علوم پزشکی تبریز در نظام رتبه بندی سایمگو از رتبه جهانی ۶۱۷ در سال ۲۰۲۱ به ۵۳۶ در سال۲۰۲۲ ارتقا یافته است. نظام رتبه‌بندی سایمگو براساس تعداد مقالات علمی موسسات آموزش عالی کشورهای مختلف موجود در بانک اطلاعاتی اسکوپوس، آنها را ارزیابی و رتبه‌بندی می‌کند. این رتبه‌بندی یکی از جدیدترین و جامع‌ترین نظام‌های رتبه‌بندی پژوهشی دانشگاهها و موسسات پژوهش محور در جهان است.
معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی تبریز گفت: بر اساس جدیدترین رتبه بندی وبومتریکس (جولای ۲۰۲۲)، جایگاه دانشگاه علوم پزشکی تبریز ، در رتبه بندی بین المللی وبومتریکس ، با ۲ پله صعود نسبت به ارزیابی قبلی ، رتبه۳ را در بین دانشگاه های علوم پزشکی کسب کرد.
وی ادامه داد: دانشگاه علوم پزشکی تبریز از سال ۲۰۱۲ میلادی در رتبه ۵ قرار داشت که پس از سالها تلاش دانشگاه با ارتقا دو پله از دانشگاه علوم پزشکی اصفهان به رتبه ۳ کشوری رسید.
شهابی خاطرنشان کرد: طبق این رتبه بندی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، در بین کل دانشگاه های کشور با صعود ۳ پله ای به رتبه ۷ و در بین دانشگاه های دنیا با ارتقاء ۸۸ پله ای به رتبه ۸۶۴ دست یافت.
معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تشریح کرد: این نظام رتبه بندی که ارزیابی خـود را در زمینـه وضـعیت وب سـایت‌هـا از سال 2004آغاز کرده اسـت؛ هـر شـش مـاه یکبـار بـیش از ۲۷,۰۰۰دانشـگاه و مرکـز آموزشـی و پژوهشی سراسر جهان را بر مبنای وبسـایت آنهـا مـورد بررسـی قـرار مـی دهـد.
وی با اشاره به مقیاس های قابل ارزیابی در این رتبه بندی گفت: معیارهای مورد ارزیابی در این رتبه بندی شامل قابلیت مشاهده توسط دیگران، اندازه صفحات وب، تعداد ارجاعات از نویسندگان برتر، تعداد مقالات پر استناد (جز ۱۰ درصد برتر) است.
شهابی گفت: کسب رتبه در رتبه بندی های بین المللی لایدن، سایماگو و وبومتریکس از لحاظ علمی و تخصصی موجب ارتقا دانشگاه ها خواهد شد. از جمله اینکه یکی از ملاک های پذیرش دانشجوی بین المللی داشتن رتبه زیر ۱۰۰۰ در این قبیل رتبه بندی های بین المللی است و دانشجویان خارجی دانشگاههایی را برای ادامه تحصیلات انتخاب می کنند که رتبه زیر هزار داشته باشند.
وی خاطر نشان کرد: رتبه بندی های بین المللی بدون شک مهم است ولی رسالت اصلی دانشگاهها خدمت به مردم است ، باید کار پژوهشی منتج به یک محصول یا خدمت برای مردم شود. از این لحاظ دانشگاهها باید از دانشگاه نسل اول به سمت دانشگاه نسل پنجم حرکت کنند.
مسائل زیست محیطی در محور فعالیت های دانشگاهای نسل پنجم
شهابی در تشریح تفاوت های بین دانشگاه ها از نسل اول تا نسل پنجم گفت: دانشگاه های نسل اول، آموزش محور بودند، دانشگاه های نسل دوم در کنار آموزش توجه به کار پژوهشی نیز داشتند، دانشگاه های نسل سوم برای رفع فاصله موجود بین دانشگاه و صنعت وارد حوزه فناوری و اقدامات فناورانه شدند، دانشگاه های نسل چهارم جامعه محور خواهند شد و توان خود را صرف گذر از ثبت های اختراع و اکتشاف، جامعه محور خواهند کردند و در نهایت دانشگاه های نسل پنجم در کنار توسعه آموزش و پژوهش و اقدامات فناورانه و جامعه محور، مسائل و مشکلات زیست محیطی را به جد در کانون توجه قرار خواهند داد.
وی ادامه داد: نگرش غالب در دانشگاه نسل پنجم این است که با روند موجود در آینده مشکلات آب و هوایی و زیست محیطی پیش خواهد آمد و دانشگاهیان، محققان و پژوهشگران ناگزیر به حل این مشکلات خواهند بود. لذا در ۲۰ سال آینده به جای توسعه دانشگاه های سنتی موجود به سمت تشکیل انستیتوهای تخصصی پیش خواهیم رفت. نمونه این نوع نگرش و روند را در مرکز تحقیقات ترافیک می توان مشاهده کرد.
وی افزود: از هم اکنون باید برنامه ریزی و ریل گذاری شایسته ای صورت گیرد تا با تامین زیرساخت های لازم به سمت دانشگاههای نسل چهارم و پنجم پیش برویم.
شهابی با تاکید بر لزوم همکاری و توجه تمام واحدها به مسئله تحقیقات و پژوهش گفت: تمام فعالیت های پژوهشی در نظام سلامت با خدمات ارائه شده در بهداشت، درمان و آموزش گره خورده است.
معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی تبریز، خاطرنشان کرد: ضروری است به منظور تعامل با معاونت های مختلف اعلام نیاز و طرح مشکل صورت گیرد تا برحسب نیاز طرح تحقیقاتی تدوین و راه کار علمی در راستای حل آن ارائه و نهایتا توسط معاونت ها اجرایی شود.
وی ادامه داد: لازمه این فرایند، هزینه کرد توسط حوزه های بهداشت، درمان و آموزش و … برای امور پژوهشی و تحقیقاتی است.
طرح پژوهشی باید مشکلی از جامعه و سازمان را حل کند
شهابی با تاکید بر نگاه مسئله محور در تدوین طرح های پژوهشی یادآور شد: هر طرح پژوهشی باید مشکلی از جامعه و سازمان را حل کند.
وی در ادامه گفت: مقام معظم رهبری سال۱۴۰۱ را به عنوان سال تولید اشتغالزایی و دانش بنیان معرفی فرمودند که این نشان از ضرورت پیشرفتهای فناورانه در کشور است.
وی تاکید کرد: آینده ی کشور در دست شرکت های دانش بنیان بوده و تکنولوژی حرف اول را می زند. باید با تمام توان از شرکتهای دانش بنیان حمایت کرد تا به مرحله تولید رسیده و بازار مصرف فعال داخلی داشته و حتی صادرکننده باشند.
دکتر شهابی از فعالیت ۷۵ شرکت دانش بنیان و فناور در دانشگاه علوم پزشکی تبریز خبر داد و اظهار کرد: در حال حاضر۷۵ شرکت دانش بنیان و فناور در دانشگاه علوم پزشکی تبریز فعال هستند .
تسریع فرایند طرح های پژوهشی
معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی تبریز، با اشاره به هدف گذاری های صورت گرفته این معاونت در طی ماه های گذشته گفت: در ابتدای کار با بررسی های که انجام شد مشخص گردید، روندهایی در مراحل ثبت و اجرای کار پژوهشی وجود دارد که موجب اطاله تحقیقات و فرسوده شدن پژوهشگران می شود. لذا در این مدت تلاش کردیم که این رویه ها را اصلاح و روال کارها را تسریع کنیم، ازجمله در قضیه پژوهان قدم های موثری برداشته شده است بطوری که پژوهشگران براحتی پروپوزال شان را ثبت می کنند و اکثر کارهای اجرایی و اداری این امر را کارشناسان حوزه پژوهشی انجام می دهند و کار پژوهشگران و محققین بطور چشمگیری تسریع شده است.
وی از پیشرفت پروژه های پارک سلامت و پژوهشگاه ربع رشیدی خبر داد و گفت: پیش از این، این پروژه به کندی در حال اجرا بود، ولی در حال حاضر پیشرفت قابل توجهی را در این پروژه های مهم و تاثیر گذار شاهد هستیم. پروژه توانیر با ده هزار متر مربع در حال آماده سازی است که فاز اول آن در بهمن ماه افتتاح خواهد شد و فاز دوم آن که ۷۷ هزار مترمکعب در سایت دانشگاه در ساری زمین جانمایی شده دکتر شهابی در خصوص پارک سلامت که از زیرساختهای فیزیکی برای شرکتهای دانش بنیان است، افزود: برای پارک سلامت ۱۵ میلیارد تومان برآورد شده بود که حدود سه میلیارد تومان در این خصوص هزینه شده و با مساعدت های رییس دانشگاه و وزارت بهداشت، تحقق و جذب این بودجه و تکمیل این پارک در حال جریان است .
دکتر شهابی ادامه داد: پروژه درحال انجام پژوهشگاه جامع ربع رشیدی یک پروژه ملی بوده و دارای دو برج تحقیقاتی، یک سالن کنفرانس هزار نفری و بخش پیش بیمارستانی برای درمان با سلولهای بنیادی خواهد بود. این پروژه از لحاظ اسکلت پیشرفت خوبی داشته و ۸ طبقه آن به لحاظ اسکلت کاری تکمیل شده و طبقه ۹ در حال تکمیل شدن است که امید می رود تا آخر آبان سال ۱۴۰۱ اسکلت این طبقه نیز تکمیل و با حمایت های مالی و ابلاغ اعتبار های مصوب که از ملزومات پیشرفت کار است، تا یک سال آینده این طرح تکمیل شود.
عدم تخصیص اعتبارات مصوب سفر ریاست جمهوری در پروژه پژوهشگاه ربع رشیدی
شهابی در خصوص دستاوردها و برکات سفر رییس جمهور به استان آذربایجان شرقی به تصویب هزار میلیارد ریال اعتبار و نیز درنظرگرفتن پانصد میلیارد ریال برای پارک علم و فناوری از طرف استانداری خبر داد و گفت: ابلاغ این اعتبارها در جریان بوده، ولی فعلا واریزی از این محل به دانشگاه صورت نگرفته است.
وی همچنین درباره ی شرکت های دانش بنیان پیش بینی شده برای استقرار در فاز اول این پارک اظهار کرد: در حال حاضر بیش از ۱۵۰ شرکت در این پارک پیش بینی شده است که البته می توان تعداد را افزایش داد.
شهابی گفت: در بحث تولیدات دانش بنیان و فناورانه در حوزه سلامت، آنچه مهم است، کیفیت و قدرت رقابت در این تولیدات است.
لزوم تمرکز بر صادرات محصولات دانش بنیان
شهابی خاطر نشان شد؛ از جمله مولفه های دیگر در این حوزه تمرکز دانشگاه روی صادرات محصول تولیدی است. تولیداتی همچون کالبدنما و بایوپرینتر سه بعدی از مصادیق این نوع تولیدات است که قبلا به برخی کشورها از جمله پاکستان صادر شده و ۱۰ قرارداد صادرات به کشورهای همسایه هم در حال نهایی شدن است. کالبد نما خواهان زیادی از کشورهای همسایه دارد. دانشگاه های کشورهای همسایه از جمله دانشگاه های ترکیه ، آذربایجان، پاکستان، افغانستان و … بازار هدف آماده برای صادرات است.
وی ادامه داد: اقدام مهم بعدی که در این مدت انجام یافته است راه اندازی زیرساختهای کار آزمایی در آزمایشگاه حیوانی است که در این خصوص حیوان خانه ی جنب دانشکده تغذیه که راکد مانده بود تجهیز و نوسازی شد و در حال راه اندازی است.
شهابی گفت: قبلا فقط حیوانات آزمایشگاهی از سایر شهرها خریداری می شد ولی با تجهیز این محل نگهداری و پرورش، علاوه بر اینکه از خلوص ژنتیکی حیوانات اطمینان حاصل می شود، صرفه جویی اقتصادی اتفاق خواهد افتاد.
وی در خصوص درآمدهای داخلی و خارجی دانشگاه گفت: در سال قبل حدود ۹ میلیارد تومان تراز ارتباط با صنعت داشتیم که ده درصد آن به دانشگاه تعلق می گیرد. با برآوردهای صورت گرفته، امیدواریم در سال جاری این رقم به ۱۰ برابر افزایش یابد. البته در برنامه استراتژیک مبلغ مورد انتظار برای تحقق پایین است؛ ولی در عمل نه تنها این رقم پیش بینی شده در برنامه استراتژیک محقق خواهد شد بلکه رشد چندین برابر خواهیم داشت, بطور مثال در خصوص ماده اولیه مزالازین، هزینه واردات حدود این ماده برای کشور دو و نیم میلیون دلار است.
معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی تبریز ادامه داد: اگر دانشگاه علوم پزشکی تبریز اعلام کند که قادر به تولید و تامین این ماده اولیه دارویی است، واردات آن مشروط بر اینکه سالانه ۲۰تن توسط دانشگاه تامین و به کشور عرضه شود قطع خواهد شد. از این جهت، دانشگاه با دو شرکت بزرگ دارویی در حال عقد قراردادی است که حجم موثر از این مواد را تولید کند.
وی خاطر نشان کرد: یکی از مشکلات ما خروج نخبگان از کشور است، در وهله اول باید کاری کرد که جوانان احساس خود باروری داشته باشند، باید در کنارشان بود تا با افتخار به هویت ملی خویش، با غرور باور کنند که کشور برای آنها است و همه بایستی دست بدست هم داده و اقتدار کشورمان را حفظ کنیم و ارتقاء ببخشیم.
شهابی در پایان گفت: زیرساخت پژوهشی صرفا فیزیکی یا مالی نیست و نیروی انسانی در راس این فرایند توسعه ای قرار دارد، از این رو یکی از مهمترین محورهای ما در معاونت توجه به نیروی انسانی و تقویت و حمایت است.
