کام شیرین اقتصاد کشاورزی آذربایجان‌شرقی با زنبور عسل

به گزارش پایگاه خبری یاز اکو به نقل از ایرنا، آذربایجان شرقی که در سال های گذشته جزو تولید کنندگان برتر و دارای بیشترین تعداد کلنی عسل در کشور بوده و همواره در جایگاه های دوم و سوم قرار داشته است، امسال به دلیل توجه زنبورداران به الگوهای علمی توانست به لحاظ تعداد کلنی و جمعیت زنبور، رتبه نخست و در تولید عسل رتبه دوم کشور را به دست آورد.

رییس سازمان جهادکشاورزی آذربایجان شرقی در گفت وگو با ایرنا با اشاره به تولید نزدیک به ۱۶ هزار تن عسل در استان در سال جاری، از افزایش ۱۲۰ درصدی تولید این محصول در مقایسه با میزان تولید شده هفت هزار و ۱۲۳ تنی در سال ۱۳۸۷ خبر داد و گفت: آذربایجان شرقی رتبه دوم تولید عسل در کشور بعد از آذربایجان غربی را به خود اختصاص داده است.

اکبر فتحی با اشاره به سرشماری سراسری زنبورعسل در سال جاری، اظهار کرد: میزان تولید عسل استان در سال جاری، به ۱۵ هزار و ۸۰۰ تن رسیده است.

وی افزود: این افزایش تولید ناشی از اصلاح ساختار کندوهای مدرن قدیمی و استفاده از کندوهای کف باز، استفاده از ملکه های هیبرید وارداتی و پربازده، جایگزینی کندوهای بومی با مدرن، افزایش دانش بهره برداران ناشی از برگزاری کلاس های آموزشی و همایش ها است.

فتحی با تاکید بر افزایش کیفیت و کمیت عسل و سایر محصولات زنبورعسل در آذربایجان شرقی، ایران را یکی از ۱۰ کشور فعال در زمینه زنبورداری، به لحاظ تعداد کلونی زنبور عسل و تولید عسل مرغوب، در جهان دانست و افزود: کشورمان با تولید ۹۰ هزار تن عسل، سومین تولید کننده این محصول در جهان محسوب می شود و در این راستا آذربایجان شرقی با تولید ۱۴.۷۱ درصد از عسل کشور یکی از قطب های تولید عسل در کشور به شمار می رود.

وی با اشاره به اینکه صنعت زنبور عسل دارای ارزش افزوده بالایی است، گفت:ارزش اقتصادی گرده افشانی زنبور عسل، بسیار بیشتر از عسل و موم تولید شده توسط این حشره است.

رئیس سازمان جهادکشاورزی آذربایجان شرقی اظهارکرد: این استان با داشتن بیش از یک میلیون و ۳۰۰ هزار کندوی زنبور عسل و ۱۳ هزار و ۵۲۹ نفر نیروی کار، مراتع وسیع و سرسبز، تشکل‌های توانمند و وجود کارگاهها و کارخانه های مدرن بسته بندی، ظرفیت بالایی در زمینه تولید عسل و سایر فرآورده‌های عسل از جمله موم، گرده گل، ژل رویال و حتی زهر زنبور عسل دارد.

فتحی مصرف عسل در ایران را در مقایسه با سایر کشورهای جهان بالا دانست و افزود: سرانه مصرف عسل در جهان به طور متوسط بین ۲۵۰ تا ۳۰۰ گرم است و این در حالی است که سرانه مصرف این محصول در ایران حدود یک کیلوگرم یعنی بیش از سه برابر میانگین مصرف جهانی است.

وی به رتبه اول استان آذربایجان شرقی در تعداد زنبوردار و تعداد و میزان تولید کندوهای بومی نیز اشاره کرد و افزود: این استان همچنین رتبه دوم تعداد و میزان تولید کندوهای مدرن کشور را به خود اختصاص داده است.

وی گرده افشانی را اصلی ترین نقش زنبور عسل دانست و با اشاره به اینکه گرده افشانی توسط زنبور عسل موجب تنوع زیستی و افزایش تولید در بخش کشاورزی می شود، گفت: تولید عسل یکی از مصداق های اقتصاد مقاومتی است زیرا که این صنعت کمترین وابستگی به واردات و بیشترین ارزش افزوده را دارد.

ارزش اقتصادی گرده افشانی زنبور عسل بیشتر از تولید عسل است

مدیر مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی آذربایجان شرقی هم با بیان اینکه امروزه نقش مهم زنبور عسل در گرده افشانی گیاهان زراعی، باغی و احیای مراتع و بهبود محیط زیست به حدی شناخته شده و آشکار است که تولیدات آن یعنی عسل و موم را تحت الشعاع قرار می دهد، خاطرنشان کرد: نباتات از نظر گرده افشانی وابسته به حشرات هستند که در راس آنها زنبور عسل قرار دارد.

احمد بایبوردی با اشاره به اینکه گرده افشانی ۴۷ درصد از محصولات کشاورزی وابسته به زنبور عسل است، گفت: ارزش اقتصادی گرده افشانی زنبور عسل را خیلی بیشتر از ارزش عسل تولید شده محاسبه می کنند.

وی اظهار کرد: به طور کلی عمل گرده افشانی این موجود نقش بسیار ارزنده ای در افزایش کیفی و کمی ۱۳۱ محصول کشاورزی دارد که با مستقر کردن چند کندو در کنار مزارع و باغات می توانیم شاهد این امر مهم باشیم.

بایبوردی خاطرنشان کرد: اهمیت موضوع به حدی قابل توجه است که در بسیاری از کشورها، زنبورداران تا ۵۰ درصد هزینه های خود را با اجاره دادن کندو یا کلنی های زنبور عسل به صاحبان مزارع یا باغات تامین می کنند و به همین خاطر است که هزینه تمام شده هر کیلو عسل برای زنبورداران این کشورها خیلی پایین تر از هزینه تمام شده در کشور ما می باشد.

بهترین عسل در آذربایجان شرقی تولید می شود

مدیر امور طیور سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی هم با اشاره به اهمیت پرورش زنبور عسل و نقش آن در کشاورزی، زنبور عسل را تخصصی ترین گرده افشان دانست و خاطرنشان کرد: حدود ۳۵ درصد تولیدات کشاورزی به طور مستقیم به فعالیت گرده افشانی وابسته است در غیر این صورت با افت تولید انواع محصول مواجه خواهیم شد.

مسعود رئوف با بیان اینکه این استان به لحاظ تولید عسل رتبه دوم کشور را بعد از آذربایجان غربی دارد، افزود: این موفقیت در سایه بالا بودن دانش فنی و سطح کیفی زنبورداران استان حاصل شده است به طوری که به تازگی در جشنواره منطقه ای عسل، زنبوردار معرفی شده استان به لحاظ کیفیت عسل تولیدی موفق به کسب مقام برتر شد.

رئوف تعداد کندوهای زنبور عسل استان را یک میلیون و ۳۰۰ هزار کندو اعلام و خاطرنشان کرد: از مجموع کندوهای آذربایجان شرقی، ۸۵ درصد شامل یک میلیون و ۸۰ هزار کندو مدرن و ۱۵ درصد شامل ۲۰۰ هزار کندو سنتی است.

وی اعلام کرد: از ۱۵ هزار و ۸۰۰ تن عسل تولید شده استان در سال جاری ۸۰۰ تن از کندوهای سنتی و ۱۵ هزار تن از کندوهای مدرن برداشت شده است و میزان تولید نسبت به سال گذشته با توجه به تلفات و کاهش بارندگی و خشکسالی ۱۰ درصد کاهش یافته است.

مدیر امور دام و طیور جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی پرورش زنبور و تولید عسل را جزو پراشتغال ترین حوزه معرفی کرد و گفت: بیش از ۱۳ هزار نفر به طور مستقیم در این عرصه فعالیت می کنند و هشت هزار نفر نیز در زمینه فروش تجهیزات و دارو، نهاده های دامی و سایر فراورده های زنبورعسل فعالیت می کنند.

وی با بیان اینکه امروزه با توسعه علم و تکنولوژی، صنعت زنبور داری نیز از تولید تک محصولی خارج شده است، افزود: امروزه باارزش ترین محصول از جمله ژل رویال که هم مکمل غذایی در کنار سایر مکمل هاست و هم درصنعت دارو مصرف باارزشی دارد، از زنبور عسل استحصال می شود، همچنین گرده گل به عنوان یک منبع پروتئینی باارزش در تغذیه انسان و دام از جمله فراورده های جانبی زنبور عسل است.

مدیر امور دام و طیور جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی با بیان اینکه صنعت زنبورداری در راستای متمرکز شدن واحدهای کوچک گام های اساسی برداشته است، ابراز امیدواری کرد: انسجامی که در این تشکل به وجود آمده است در سایر تشکل های بخش کشاورزی نیز گسترش یابد.

آذربایجان شرقی دارای رتبه اول بسته بندی عسل در کشور

مدیر صنایع تبدیلی و غذایی سازمان جهادکشاورزی آذربایجان شرقی نیز از کسب رتبه اول آذربایجان شرقی در حوزه بسته بندی محصول عسل در کشور خبر داد و گفت: این استان دارای ۲ واحد بزرگ بسته بندی عسـل است که یکی از آنها بزرگ ترین واحد بسته بندی عسل کشور است.

فرامرز افشانی با بیان اینکه بیشتر برندهای مطرح عسل کشور در آذربایجان شرقی فرآوری و بسته بندی می شوند، افزود: تعداد ۳۶ واحد دارای پروانه بهره برداری به فرآوری و بسته بندی عسل تولیدی آذربایجان شرقی و استان های همجوار، در این منطقه مشغول فعالیت می باشند.

وی، ظرفیت اسمی تولید این واحدها را سالانه افزون بر ۱۵ هزار تـن عسل بسته بندی شده اعلام و اضافه کرد: میزان اشتغال واحدهای مزبور مطابق پروانه های صادره به طور مستقیم ۲۶۴ نفر است و در عمل چون اکثر واحدها محصولات دیگری را نیز در خط تولید دارند، میزان اشتغال واقعی بیشتر از یکهزار نفر می باشد.

افشانی، میزان سرمایه گذاری اولیه واحدهای فوق در زمان احداث را بیش از ۱۹۰ میلیارد ریال اعلام کرد و ادامه داد: با محاسبه ارزش فعلی سرمایه گذاری، رقم هزینه های صورت گرفته بسیار بالاتر خواهد بود.

وی با بیان اینکه صنعت فرآوری و بسته بندی عسل نقش مهمی در یکی از بخش های کلیدی و تاثیرگذار کشاورزی به منظور حضور در بازارهای کشورهای همسایه، اوراسیا و جهانی دارد، گفت: افزایش ارزش افـزوده حاصـل از تولید و صـدور محـصول زنبورستان های استان منجر به تقویت و پایداری زنجیره تولید بخش کشاورزی می شود.

عسل آذربایجان شرقی در بازار همه استان های کشور عرضه می شود

مدیرعامل اتحادیه زنبورداران آذربایجان شرقی با اشاره به اینکه ظرفیت های بالایی برای صادرات زنبور از استان وجود دارد، گفت: متاسفانه به دلیل مشکلات ناشی از تحریم ها نتوانسته ایم گام های جدی در این باره برداریم، با این وجود محصول عسل آذربایجان شرقی در بازار همه استان های کشور عرضه می شود.

حسن وحدتیان فر با بیان اینکه این اتحادیه با خرید عسل طبیعی از زنبورداران در بازاریابی و فروش آن نقش اساسی داشته است، گفت: اعضای اتحادیه زنبورداران استان، شرکت های تعاونی زنبورداران شهرستان ها هستند که هم اکنون در ۱۸ شهرستان از مجموع ۲۱ شهرستان فعال هستند.

وی اظهار کرد: با تلاش های انجام شده نوزدهمین تعاونی شهرستانی نیز در حال عضویت در اتحادیه است که تنها دو شهرستان ملکان و بناب که از قدیم صنعت زنبورداری در آنجا رونق نداشته است، باقی می مانند چون تعداد کندوها در این منطقه اندک است.

وی با بیان اینکه صنعت زنبورداری در بازاریابی و فروش با مشکلاتی مواجه است، افزود: اتحادیه استان با خرید عسل طبیعی از زنبورداران و ایجاد فروشگاه اتحادیه زنبورداران در تبریز گامی هر چند کوچک در این مسیر برداشته است که باید با اقدامات بعدی تکمیل شود.

وحدتیان فر اضافه کرد: عسلی که اتحادیه استان به بازار یا مصرف کنندگان عرضه می کند کاملا” بهداشتی، سالم و استاندارد است و پس از انجام آزمایش های لازم به دست مشتری می رسد.

وی دیوار بی اعتمادی در بازار عسل را خیلی بلند توصیف و یادآوری کرد: مصرف کنندگان اعتمادی به محصولات موجود در بازار ندارند و پس از سه سال دوندگی و برگزاری جلسات متعدد با سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی استان، استاندارد اجباری در مورد عسل نیز اعمال شد، اما باید توجه داشت این اقدام ارزشمند و مهم تنها مدتی دوام داشت.

وحدتیان فر به مساله بهداشت جمعیت زنبور استان نیز اشاره کرد و گفت: در تامین داروی مورد نیاز زنبورداران وضعیت نسبت به گذشته خیلی بهتر است و دارو به حد وفور تامین می شود.

وی ادامه داد: اما از اداره کل دامپزشکی استان انتظار داریم که در زمینه برگزاری کلاس ها یا دوره های آموزشی بهداشت زنبورهای عسل اقدامات بیشتری انجام دهد تا زنبورداران با بیماری های خاص این حوزه و نحوه پیشگیری و درمان کلنی ها خود بیشتر آشنا شوند .