به گزارش واحد ترجمه پایگاه خبری یازاکو به نقل از آرمن پرس، او این سخنان را در گفت‌وگو با این خبرگزاری در ارتباط با نتایج دیدارهای انجام‌شده در واشینگتن بیان کرد.
سؤال: ارزیابی شما از نتایج دیدارها در واشنگتن چیست؟
پاسخ: اگر بخواهم خلاصه بگویم، آنچه در کاخ سفید اتفاق افتاد، بدون تردید رویدادی تاریخی بود. منظورم پیش از هر چیز پاراف توافق صلح و برقراری روابط بین‌دولتی است که به یک مرحله کلیدی در فرآیند عادی‌سازی روابط میان ارمنستان و آذربایجان تبدیل شد. این پاراف و اظهارنظرهای شفاهی علنی پس از آن نشان می‌دهد که صلح به معنای نبود تنش و درگیری در مرز برقرار شده و عملاً مرحله نهادینه‌سازی صلح آغاز شده است.
به طور کلی همین را می‌توان درباره رفع محاصره و از سرگیری کار زیرساخت‌ها نیز گفت. نمی‌خواهم این تصور غلط ایجاد شود که همه چیز به پایان رسیده است، ما تنها یک مرحله بسیار مهم و اصولی از مذاکرات درباره اصول کلی کار زیرساخت‌ها را به پایان رسانده‌ایم، اما این فقط یک مرحله است. هنوز کار بزرگی برای مشخص کردن و هماهنگ ساختن شرایط دقیق‌تر و راه‌حل‌های فنی پیش رو داریم.
همچنین باید اضافه کنم که توافقات ثبت‌شده در بیانیه واشنگتن آشکارا به دلیل حضور طرف آمریکایی و امضای رئیس‌جمهور ایالات متحده به‌عنوان شاهد وزن و اهمیت بیشتری پیدا کرده‌اند.
سؤال: در خصوص زیرساخت‌ها، کارشناسان و نمایندگان جریان‌های مختلف سیاسی تفسیرهای گوناگونی ارائه می‌دهند، به‌ویژه درباره بند سوم بیانیه واشنگتن نظر شما چیست؟
پاسخ: در اینجا جای هیچ تفسیر چندگانه‌ای وجود ندارد. دقیقاً همان چیزی که نوشته شده توافق شده است و باید همان‌طور که نوشته شده خوانده و فهمیده شود نه بیشتر و نه کمتر. در متن آمده است که بهره‌برداری از زیرساخت‌ها، از جمله آنچه در ارمنستان با مشارکت آمریکا ساخته خواهد شد، در چارچوب تمامیت ارضی، حاکمیت و صلاحیت قضایی کشورها انجام می‌شود و منافع متقابل را تضمین می‌کند. باز هم تأکید می‌کنم، هر راه‌حل فنی که مطرح شود، نمی‌تواند از این چارچوب فراتر برود.
دیگر تفسیرها زاییده خیال یا تلاش برای گمراه کردن مردم است. جای شگفتی دارد که چگونه برخی کارشناسان مستقل یا اعضای حزبی وابسته با سماجتی مثال‌زدنی اصطلاحاتی را تکرار می‌کنند که اساساً هرگز از سوی ما پذیرفته نشده و اکنون هم در بیانیه واشنگتن وجود ندارند. یک بار دیگر با صراحت می‌گویم همه زیرساخت‌ها در چارچوب حاکمیت و صلاحیت قضایی کشورها عمل خواهند کرد و هیچ‌گونه کنترل از سوی طرف ثالث وجود نخواهد داشت. فکر نمی‌کنم بتوان واضح‌تر از این گفت.
اما می‌خواهم به یک نکته بسیار مهم و به‌گمان من بنیادین اشاره کنم. بر اساس توافقی که در بیانیه واشنگتن حاصل شده ارمنستان از محاصره خارج می‌شود؛ چیزی که ۳۵ سال در پی آن بود. اکنون ارمنستان به زیرساخت راه‌آهن آذربایجان دسترسی پیدا می‌کند و می‌تواند از آن برای تجارت بین‌المللی خود بهره ببرد.
سؤال: همچنین درباره توافق صلح شایعاتی مطرح شده است…
پاسخ: ما بارها گفته‌ایم که محتوای کلی توافق صلح برای افکار عمومی شناخته شده است و توضیح داده‌ایم که چه چیزهایی در آن هست و چه چیزهایی نیست. طبق توافقی که با طرف آذربایجانی داشتیم، متن پاراف‌شده توافق در تاریخ ۱۱ اوت منتشر خواهد شد. به لحاظ منطقی از آن لحظه تمام شایعات باید پایان یابد.
سؤال: در جریان این سفر همچنین دیدارهای دوجانبه برگزار شد و یادداشت‌های تفاهمی امضا گردید. این موضوع به‌ویژه برای شراکت راهبردی ارمنستان و آمریکا چه معنایی دارد؟
پاسخ: واقعاً این سفر از نظر توسعه روابط دوجانبه میان ارمنستان و ایالات متحده نیز اهمیت داشت. در جریان دیدار پاشینیان و ترامپ امکان بررسی مجموعه‌ای از موضوعات در دستورکار شراکت راهبردی فراهم شد و سه یادداشت تفاهم به امضا رسید.
یادداشت تفاهم درباره توسعه ظرفیت پروژه «چهارراه صلح» بیانگر حمایت ایالات متحده از این پروژه است، بر نقش مهم ارمنستان به‌عنوان یک گره حمل‌ونقل منطقه‌ای تأکید دارد و حمایت پایدار آمریکا از حاکمیت، تمامیت ارضی و مصونیت مرزهای بین‌المللی شناخته‌شده ارمنستان را تأیید می‌کند.
این سند با هدف تقویت توسعه زیرساخت‌ها و امنیت مرزهای ارمنستان تدوین شده و شامل تشویق سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و ارتقای توانمندی‌های گمرکی و مرزی است.
یادداشت تفاهم درباره هوش مصنوعی و نوآوری در حوزه نیمه‌هادی‌ها با هدف تعمیق چشمگیر همکاری‌ها در بخش فناوری پیشرفته از طریق توسعه اکوسیستم نیمه‌هادی‌ها و کاربردهای هوش مصنوعی به امضا رسید. در این سند بر اهمیت سرمایه‌گذاری بخش خصوصی، مشارکت‌های دولتی-خصوصی و همکاری‌های دانشگاهی تأکید شده است. طرفین متعهد شدند به توسعه آموزش نیروی انسانی و تقویت همکاری‌های فناورانه کمک کنند و همچنین در جهت ایجاد شرایط لازم برای ارتقای جایگاه ارمنستان در چارچوب کنترل صادرات ایالات متحده تلاش نمایند.
یادداشت تفاهم درباره امنیت انرژی با هدف حمایت از ثبات انرژی ارمنستان، نوسازی سیستم انرژی، تشویق سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و همچنین گسترش همکاری‌ها در حوزه انرژی هسته‌ای غیرنظامی منعقد شد.
این یادداشت تفاهم همچنین پیش‌بینی می‌کند که همکاری‌های منطقه‌ای در حوزه انرژی و توسعه ظرفیت‌های حرفه‌ای تقویت شود تا خودکفایی انرژی ارمنستان افزایش یابد.
ما با مارکو روبیو وزیر امور خارجه ایالات متحده توافق کردیم که در آینده نزدیک کار مشترک خود را برای اجرای مفاد فوق و دیگر بخش‌های شراکت راهبردی فعال‌تر کنیم.
در پایان باید بگویم که برای رسیدن به این نقطه ماه‌ها کار دقیق و برنامه‌ریزی‌شده انجام گرفته و در این مرحله باید دامنه و محتوای کار گسترش یابد. دیروز رئیس‌جمهور ترامپ فرمانی را برای ایجاد یک کارگروه ویژه به‌منظور اجرای برنامه «راه ترامپ به‌سوی صلح و شکوفایی بین‌المللی» امضا کرد و ما مشتاقانه منتظر گفت‌وگوهای سطح بالایی هستیم که به‌زودی در ایروان برگزار خواهد شد تا از این لحظه مهم بهره بگیریم و قفقاز جنوبیِ به‌هم‌پیوسته‌تری را به نسل‌های آینده منتقل کنیم.