یاز اکو؛ پریسا رضاپور – از چند دههی پیش، با گسترش شهرها و به تبع آن افزایش خودروها، مسئلهی جای پارک به معضلی مهم تبدیل شد. از همان ایام پدیدهی پارکینگ پولی شکل گرفت. شکل سنتی آن را در قالب دستگاههای پارکومتر شاهد بودیم. همه به یاد داریم که در برخی فیلمهای کمدی کلاسیک پارکومترها سوژههای طنز قرار گرفتهاند.
به گزارش خبرنگار پایگاه خبری یاز اکو، چند سالی است شهرداری تبریز به اقتباس از شهرداری تهران و با شعار عدالت در پارک خودرو، حاشیهی برخی از (در آغاز برخی و اکنون تقریبا همهی) خیابانهای پرتردد شهر را به پارکینگ پولی تبدیل کرد. از آغاز طرح تا به امروز پیوسته شیوههای اجرای آن تغییر کرده است. تقریباً همهی شیوههایی که در اجرای آن به کار گرفته شده است، اشکالات جدی داشت. نهایتاً در حدود یک سال گذشته با تبلیغات بسیار از آذرپارک رونمایی شد، شیوهای که طبق تبلیغات، قرار بود عدالت در پارک خودرو را به بهترین نحو اجرا بکند.
اکنون با گذشت بیش از یکسال از اجرای این شیوهی جدید فروش ساعتی حاشیهی خیابانهای شهر، شهروندان چند پرسش مهم از متولیان امر، بخصوص سازمان ترافیک شهرداری تبریز دارند، پرسشهایی که اگر پاسخهای مقتضی به آنها داده نشود، طبعتآً نارضایتی شهروندان را افزونتر خواهد ساخت.
مهمترین پرسش در این زمینه این است که بر طبق اصول علمی شهرسازی و شهرداری (به معنای لغوی کلمه؛ یعنی ادارهی شهر) حقیقتاً فلسفهی اصلی نهفته در پس پارکومتر با غایتی که متولیان امر در شهرداری تبریز دنبال میکنند، چه نسبتی دارد؟ آیا رویهای که در سالهای گذشته در پیش گرفته شده و اکنون به اوج خود رسیده است، در راستای آن هدف اصلی قرار دارد؟ چنانچه گفته شد، مسئولان امر هدف اصلی این کار را اجرای عدالت در پارک خودرو میدانند. اما در عمل، چیزی که شهروندان مشاهده میکنند خلاف این است، به این صورت که به نظر میرسد از چند جهت رویهی فعلی ناعادلانه است.
مهمترین جنبهی ناعادلانه بودن این شیوه این است که بهتدریج قلمروی پارکومتر در حال گسترش است. با این شیوهای که سازمان ترافیک شهرداری تبریز در پیش گرفته است، هیچ بعید نیست که در چند سال آینده کوچه پس کوچههای شهر نیز به تابلوی آذرپارک مزین شود و در هر کوچه افرادی با لباس فرم آبی در حال بالا و پایین کردن کوچه و خیابانهای فرعی باشند. دلیل این وضعیت این است که به نظر میرسد شهرداری در اصل پارکومتر را به محل درآمدی قابل توجه برای خود تبدیل کرده و به اصطلاح، روی آن حساب ویژهای باز کرده است. بنابراین از آنجا که کنترلی بر گسترش قلمروی پارکومتر وجود ندارد و درآمد حاصل از آن به اصطلاح مصداق پول بیدردسر است، شهرداری تبریز وسوسه میشود که پیوسته قلمروی آن را گسترش دهد.
جنبهی دیگر ناعادلانه بودن شیوهی فعلی فروش ساعتی حاشیه خیابانهای شهر این است که در بسیاری مواقع، در ساعتهای خلوت نیز پارکومتر فعال است. افراد ملزم هستند در حالی که مثلاً از ۲۰ جای پارک، فقط دو سه مورد اشغال شده است، برای پارک خودرو پول پرداخت بکنند. این رویه به وضوح ناعادلانه بوده و از منطقی قابل قبول پیروی نمیکند.
نارضایتی گستردهی شهروندان از نحوهی محاسبه هزینهی پارک خودرو
جنبهی سوم – و از همه مهمتر- ناعادلانه بودن این شیوه، آن است که تعدادی قابل توجه از شهروندان از نحوهی محاسبهی هزینهی پارک خودروی خود شکایت دارند. به کرات شاهد مشاجرهی رانندگان با نیروهای محترم آبیپوش آذرپارک در خیابانها هستیم. در مکالمات افراد جامعه نیز این نارضایتی بهوضوح آشکار است. از آنجا که در کشور ما بسیاری از شرکتهایی که خدمات مبتنی بر شارژ و خرید اعتبار انجام میدهند، به کمفروشی پرداختهاند، به نظر میرسد لازم است دستگاههای ذیربط به طور جدی نسبت به نحوهی محاسبهی هزینهی پارک ورود کرده و با هرگونه کمفروشی احتمالی برخورد بکنند.
نهایت اینکه، در کشورهای دیگر، فروش ساعتی حاشیهی خیابان فقط بخشی کوچک از مسئلهی مدیریت ترافیک شهری را به خود اختصاص میدهد و به همین دلیل فقط بخش محدودی از تمرکز شهرداریها به آن معطوف بوده و به تبع آن، درآمد شهرداریها، از آن محل تأمین میشود. اما به نظر میرسد، شهرداری تبریز رویهای متفاوت در پیش گرفته است و بنا دارد بخشی مهم از چالهچولههای مالی خود را با فروش ساعتی حاشیههای خیابانهای شهر پر بکند.