به گزارش واحد ترجمه پایگاه خبری یازاکو به نقل از اؤخو، آیدین میرزازاده نماینده مجلس ملی جمهوری آذربایجان در گفت‌وگو با این رسانه اظهار داشت که کلیسای ارمنی در ارمنستان نه دولتی در درون دولت، بلکه بالاتر از دولت است.
این نماینده مجلس افزود: در ارمنستان بدون توجه به اینکه چه کسی در قدرت است، کلیسا همواره دیکته خود را اعمال کرده و به‌جای یک نهاد مذهبی، بیشتر به یک ساختار سیاسی تندرو و خصمانه نسبت به کشورهای همسایه شباهت دارد. مناقشه امروز میان دولت ارمنستان و کلیسای ارمنی احتمالاً ناشی از تلاش دولت پاشینیان برای رهایی از نفوذ کلیساست. اما این بدان معنا نیست که آنان سیاستی متفاوت از کلیسا پیش خواهند گرفت، بلکه صرفاً در تلاش‌اند تا اختیارات قانونی خود را بدون دخالت دیگران اجرا کنند. جامعه ارمنی وابستگی شدیدی به کلیسا دارد و جدا شدن از نفوذ آن به‌صورت ناگهانی بسیار دشوار خواهد بود.
در خصوص تأثیر این روند بر روابط ارمنستان و جمهوری آذربایجان، این نماینده مجلس تأکید کرد که انتظار باکو، برقراری روابط حسن هم‌جواری با ایروان است و برای تحقق آن، باید خواسته‌های مشروع جمهوری آذربایجان اجرا شود. باید مواد قانون اساسی ارمنستان که شامل ادعاهای ارضی علیه جمهوری آذربایجان است، حذف شوند. همچنین درخواست مشترکی برای انحلال گروه مینسک سازمان امنیت و همکاری اروپا ارائه شود. پس از آن، امکان برقراری روابط عادی میان دو کشور وجود خواهد داشت.
اوختای قاسیموف تحلیل‌گر سیاسی نیز در گفت‌وگو با این رسانه بیان کرد که کلیسا در جامعه ارمنی نقشی کلیدی دارد. کلیسا در طول تاریخ نقش مرکز ایدئولوژیک ارمنی را ایفا کرده و در عین حال به‌عنوان نهادی برای آموزش و برنامه‌ریزی عملیات ها عمل کرده است. هیچ سند تاریخی وجود ندارد که نشان دهد یکی از روحانیون کلیسای ارمنی صرفاً درباره مسائل روحی و معنوی با مردم صحبت کرده باشد. به‌ویژه در ۳۵ تا ۴۰ سال اخیر، شاهد آن بوده‌ایم که کلیسا تلاش کرده جامعه ارمنی را علیه جمهوری آذربایجان، آذربایجانی‌ها و ترکیه بسیج کند. در پنج سال اخیر نیز روابط میان دولت ارمنستان و کلیسا متشنج باقی مانده و این تنش اکنون به سطحی بالا رسیده است.
این کارشناس سیاسی افزود: جنبشی که کلیسا سال گذشته آغاز کرد، با شکست مواجه شد و پاشینیان کاملاً آگاه است که در حال حاضر، اپوزیسیون سیاسی را تا حد زیادی تضعیف کرده است و توانایی تأثیرگذاری و حتی انجام کودتا توسط آن‌ها به‌شدت کاهش یافته است. در حال حاضر، تنها نیرویی که می‌تواند مشکل‌ساز باشد، کلیسای ارمنی است. تمام رهبران پیشین ارمنستان به‌طور صریح از کشیش‌ها حمایت کرده‌اند و نقش کلیسا نیز در قانون اساسی تثبیت شده است. این وضعیت نشان می‌دهد که ارمنستان در سال‌های آینده با شرایطی پیچیده مواجه خواهد بود.
قاسیموف همچنین معتقد است که پاشینیان اقدامات جدی علیه کلیسا در پیش گرفته و وارد جنگ ایدئولوژیک با آن شده است: از این نظر بعید می‌دانم که کلیسا منابع کافی برای سرنگونی پاشینیان را داشته باشد. با در نظر گرفتن اینکه پشت کلیسای ارمنی به‌ویژه اچمیادزین (کلیسای مرکزی گریگوری ارمنی)، روسیه قرار دارد – و اتفاقی نیست که پاشینیان نیز مدتی پیش اعلام کرده بود دستوراتی از طرف مسکو به کلیسا داده شده – انتظار می‌رود که تا زمان برگزاری انتخابات پارلمانی، این تنش ادامه یابد. اما با توجه به شرایط فعلی، کلیسا و اپوزیسیون منابع کافی برای سرنگونی پاشینیان ندارند.