به گزارش یازاکو، شهرستان کلیبر در شمالشرقی آذربایجانشرقی، یکی از مقاصد کمتر شناختهشده اما چشمگیر گردشگری ایران است؛ شهری کوچک در دامنه جنگلهای ارسباران که با وجود فاصله نهچندان زیاد از تبریز، همچنان بوی اصالت، بکر بودن و آرامش طبیعت را در خود نگه داشته است. این شهر مرزی که جمعیتی حدود ۱۰ هزار نفر دارد، طی سالهای اخیر بهواسطه ظرفیتهای طبیعی و تاریخیاش به یکی از مقصدهای مهم طبیعتگردان و علاقهمندان به سفرهای آرام و مسئولانه تبدیل شده است.
کلیبر از آن دست شهرهایی است که اگرچه نامش با قلعه بابک و جنگلهای ارسباران گره خورده، اما هنوز هم برای بسیاری از گردشگران، گنجی پنهان به شمار میآید؛ شهری که با کوهها، درهها، آبشارها و فرهنگ زنده عشایری، یک تجربه کامل سفر ارائه میدهد.
راههای سفر به کلیبر
کلیبر با وجود موقعیت کوهستانی، دسترسی نسبتاً آسانی دارد:
جادهای: مسیر تبریز اهر و سپس اهر کلیبر، پرترددترین مسیر و جذابترین راه ورودی به شهر است. این مسیر حدود ۲ تا ۳ ساعت زمان میبرد و بخش مهمی از آن از میان کوهها و جنگلهای ارسباران عبور میکند.
هوایی: نزدیکترین فرودگاه، فرودگاه تبریز است. مسافران میتوانند از آنجا با تاکسی یا اتوبوس به کلیبر برسند.
ریلی: مسافرت با قطار به تبریز یا جلفا و ادامه مسیر بهصورت زمینی، یکی از گزینههای کمهزینه و مناسب برای سفرهای خانوادگی است.
اقامتگاهها و سبک اقامت در کلیبر
کلیبر در دهه اخیر میزبان شکلگیری اقامتگاههای بومگردی متعدد در روستاهای ییلاقی و جنگلی شده و این موضوع باعث جذب طبیعتگردان و علاقهمندان به سفرهای آرام و محلی شده است.
اقامتگاههای بومگردی این منطقه با معماری محلی، غذاهای خانگی و مهماننوازی گرم، اجازه میدهند گردشگران حس زندگی در دل ارسباران را تجربه کنند.
در کنار بومگردیها، هتلها و مهمانسراهای شهری نیز برای اقامتهای رسمی و خانوادگی قابل استفادهاند؛ اما بومگردیها عموماً تجربهای اصیلتر و نزدیکتر به سبک زندگی محلی ارائه میدهند.
بهترین فصل سفر
بهار و تابستان فصل شکوفایی جنگلها و آبشارهاست؛ پاییز با رنگهای هزارگانه هرساله گردشگران زیادی را جذب میکند؛ زمستان نیز برای علاقهمندان به طبیعت کوهستانی، تجربهای سرد اما تماشایی است.
همراه داشتن پوشاک کوهستانی، کفش مناسب، رعایت اصول طبیعتگردی، پرهیز از روشن کردن آتش در جنگل، همراه داشتن خوراک و آب کافی و استفاده از راهنمای محلی در مسیرهای ناشناخته از جمله توصیههای کاربردی برای مسافران به این منطقه است.
چرا کلیبر کمترشناختهشده است؟
میکائیل نظری، فعال و مدرس صنعت گردشگری در گفت و گو با خبرنگار مهر گفت: در سالهای گذشته، توسعه زیرساختها، تبلیغات گردشگری و معرفی رسانهای در این منطقه کمتر از حد ظرفیت بوده است. موقعیت مرزی، پراکندگی روستاها، و طبیعت صعبالعبور نیز موجب شده کلیبر نسبت به بسیاری از شهرهای شمالغرب ایران کمتر در کانون توجه گردشگران قرار گیرد. اما همین «کمبود توجه»، موجب حفظ اصالت و بکر ماندن طبیعت شده؛ ویژگیای که کلیبر را امروز به یکی از ارزشمندترین مقاصد سفرهای پایدار تبدیل میکند.
نظری کلیبر را گنجینهای که هنوز درست کشف نشده توصیف کرد و افزود: جنگلهای ارسباران چنان ظرفیتهایی دارند که میتوانند کلیبر را به یکی از مقاصد مهم گردشگری طبیعی کشور تبدیل کنند؛ اما شرط آن توسعه زیرساختهای درست، آموزش جوامع محلی و معرفی هدفمند منطقه است.
وی تأکید کرد: گردشگران بهویژه در سفرهای طبیعتگردی باید «مسئولانه» رفتار کنند: ارسباران حساسترین اکوسیستم شمالغرب ایران است.
ورود خودروهای آفرود به مناطق حفاظتشده، روشنکردن آتش و حتی ریختن زباله، میتواند به محیطی آسیب بزند که هزاران سال طول کشیده شکل بگیرد.
نظری همچنین بومگردیها را ابزار مهمی برای توسعه پایدار دانسته و افزود: اگر به جای هتلسازیهای بزرگ، از بومگردیهای کوچک و مدیریتشده حمایت کنیم، هم درآمد بیشتری در منطقه میماند، هم فرهنگ و محیطزیست حفظ میشود.
تقویت زیرساختهای گردشگری کلیبر در دستور کار میراث فرهنگی استان
احمد حمزهزاده مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی آذربایجانشرقی در گفتوگو با خبرنگار مهر، کلیبر را یکی از نقاط امیدبخش گردشگری استان معرفی کرد و افزود: سالهای اخیر تلاش شده زیرساختهای گردشگری در این شهرستان تقویت شود.
وی ادامه داد: احیای مسیرهای دسترسی، استانداردسازی اقامتگاهها و حمایت از بومگردیها از اولویتهای اصلی ما در زمینه توسعه گردشگری در این منطقه است.
حمزه زاده از برنامههای جدید ادارهکل برای معرفی کلیبر خبر داد و افزود: در کنار پروندههای ثبت آثار تاریخی، بستههای تبلیغاتی هدفمند برای معرفی ارسباران، کاروانسراهای منطقه و جاذبههای طبیعی کلیبر تدارک دیدهایم. برنامههای آموزشی نیز برای راهنمایان محلی و فعالان گردشگری اجرا میشود.
حمزهزاده همچنین بر ضرورت سفر مسئولانه تأکید کرد و گفت: اگر میخواهیم طبیعت بینظیر کلیبر برای نسلهای بعدی هم باقی بماند، باید گردشگری در این منطقه مدیریتشده و محترم با محیطزیست باشد که رسانهها در ترویج این فرهنگ، نقش مهمی برعهده دارند.
کلیبر؛ شهری کوچک با افقی بزرگ در گردشگری ایران
کلیبر، شهری کوچک اما سرشار از ظرفیتهای آشکار و پنهان، امروز در آستانه تبدیلشدن به یکی از مقاصد مهم گردشگری ایران قرار دارد؛ مقصدی که تاریخ، طبیعت، فرهنگ عشایری و تجربههای سفر آرام را یکجا در اختیار گردشگران میگذارد.
اگر زیرساختها بهصورت هوشمندانه توسعه یابد و سفر مسئولانه میان گردشگران نهادینه شود، کلیبر میتواند به الگویی برای گردشگری پایدار در ایران تبدیل شود؛ الگویی که هم منافع مردم محلی را تأمین میکند و هم طبیعت ارزشمند ارسباران را برای آینده حفظ میکند.