به گزارش پایگاه خبری یاز اکو به نقل از اقتصاد۲۴، دکتر سید مرتضی افقه، اقتصاددان و استاد دانشگاه، اما درباره بودجه سال ۱۴۰۲ و مساله نفتی یا مالیاتی بودن بودجه ۲۴ میگوید: «در ابتدا باید نکتهای را بگویم و آن این است که نمیتوان بودجه سال ۱۴۰۲ را بودجه غیرنفتی یا بودجه مالیاتی دانست چرا که بخش قابل توجهی از فعالیتهای اقتصادی کشور همچنان وابسته به صادرات نفت و درآمدهای نفتی کشور است و بنابراین باید گفت این بخش اگر دچار افت شود در نتیجه مالیاتی هم از سوی مودیان نمیتواند پرداخت شود و بنابراین حتی اگر به ظاهر و به صورت صوری نیز بخواهند نشان بدهند که ۳۰ درصد فقط وابستگی نفتی است و الباقی بودجه بر اساس مالیات و اوراق است، اما باز هم خود مالیات نیز وابسته به درآمدهای نفتی است و بنابراین بودجه نیز غیرمستقیم همچنان به درآمدهای نفتی وابسته است. به همین دلیل نیز، چون درآمد نفتی نیست، این میزان درآمد مالیاتی نیز که در بودجه سال ۱۴۰۲ پیش بینی شده، قابل تحقق نیست چرا که تولید ملی کاهش پیدا کرده و مالیات نیز تابعهای از تولید ملی است.»
دو عامل برای تنگ تر شدن سفره مردم
این اقتصاددان در ادامه با اشاره به بحرانهای اقتصادی موجود، درباره امکان تحقق بیش از ۵۰ درصد افزایش وابستگی در بودجه به مالیات نیز میگوید: «توجه کنید که دولت پیش از این ادعا کرده بود که سفره مردم را به تحریم وصل نخواهد کرد، اما عملا از دو طریق سفره مردم را تنگتر کرده است، اول اینکه حقوق و دستمزدها را متناسب با نرخ تورم افزایش نداده است چرا که در حالی حقوقها را در بودجه سال ۱۴۰۲ تنها ۲۰ درصد افزایش داده است که تورم حدود ۴۵ درصد است و این یعنی عملا سفره مردم تنگتر خواهد شد.
وی میافزاید: مورد دوم همین افزایش مالیات هاست که مستقیم بر روی سفره مردم اثر میگذارد، با توجه به اینکه دولت توان گرفتن مالیات از فعالیتهایی همچون دلالی و شغلهای غیر مولد را ندارد، اما به راحتی میتواند بر فعالیتهای مولد چه در بخش تولید و چه خدمات فشار وارد کند و مالیاتها را افزایش دهد، پس به همین بخشها فشار بیشتر مالیاتی را وارد میکند. در این حالت حتی اگر مالیاتی نیز بگیرد به این معنی است که سفره شهروندان را بیش از پیش کوچکتر خواهد کرد؛ بنابراین بعید میدانم دولت حتی بتواند در تحقق میزان مالیاتی در بودجه ۱۴۰۲ نیز موفق شود چرا که مردم درآمدی ندارند که حتی اگر با فشار بخواهد این مالیاتها را اعمال کند، نتیجه آن میشود فقیرتر شدن مردم.»