به گزارش پایگاه خبری یاز اکو، در جریان انتخابات ریاست جمهوری وقتی عبدالناصر همتی خود را ترک همدان نام برد خیلی از دوستان غیر ترک تعجب کرده بودند و بعضا از من می پرسیدند که مگر همدان هم ترک دارد؟
واقعیت این است که ترکها در همدان تاریخ و فرهنگی دیرینه دارند. شاعر شهید میرزاده عشقی و رضا همراه که از اولین مترجمان آثار عزیزنسین به فارسی بود هر دو از ترکان همدان هستند.
حالا برای شما دو شاعر از ادبیات کلاسیک و معاصر همدان معرفی می کنم:
فهرست
شاعر ترک همدانی ادبیات کلاسیک
ملا امامعلی همدانی( حدود ۱۲۴۰ ش) از ترکان همدان و زاده ی روستای قایشی در این شهر است و هم عصر مظفرالدین شاه قاجار.
کار او مکتبداری بوده و در کنار آموزش سواد و علم به کودکان دستی هم بر شعر علی الخصوص شعر طنز داشته و اتفاقات و مسائل مختلف عصر وی موضوع شاعری او بودند.
از دیوان اشعار مفصل او که تا زمان مرگ فرزندش میرزا سلطان حسین هم موجود بوده و پس از مرگ او گم می شود.
امروز چیز زیادی در دست نیست از همین مختصری هم که بر جای مانده می توان فهمید که دید انتقادی تندی نسبت به مسائل آن زمان علی الخصوص بی کفایتی و ظلم و ستم شاهان قاجار و رجال سیاسی آن زمان به ویژه مظفرالدین شاه داشته است.
نمونه شعر:
خدایا بو نه عالمدیر
مظفرشاهین عهدینده
اورکلر سربه سر غم دیر
مظفر شاهین عهدینده
خدایا ایله بیر چاره
ترحم قیل بیزی زاره
اولوبدور عهدیمیز قاره
مظفر شاهین عهدینده
بو نئجه بی وفالیق دی
ایشیمیز کم سخالیقدی
کی اون ایلدی باهالیق دی
مظفرشاهین عهدینده
جهان اهلی یامان اولدو
اوره کلرباشی قان اولدو
کی بوغدا رعفران اولدو
مظفر شاهین عهدینده
بو نئجه عهدی دیر یاران؟
اوره کلر اولدو کلا قان
کسیلمیش چیز ایلن احسان
مظفر شاهین عهدینده
هامی بو عزو جاه اولموش
غذامیز دود وآه اولموش
خوانین پادشاه اولموش
مظفرشاهین عهدینده
سامان اولدو گران آلله
ایران اولدو ویران آلله
ات اولدو بئش قیران آلله
مظفر شاهین عهدینده
کی پامبیق باتمانی بیر گؤز
توپو اون بئش قیران دیر بئز
کفن سیز اؤللوک آخیر بیز
مظفرشاهین عهدینده
زنانه عار اولوب یاشماق
اولوبدور بئش قیران باشماق
یقین اولدو قویوب قاشماق
مظفرشاهین عهدینده
گتیردی غم منی زاره
گئجه ک بد دیر گونوم قاره
تاپیلماز دردلره چاره
مظفرشاهین عهدینده
اولوب حاکیم یئنه، شاکی
یوخودور کیمسه دن باکی
اولوبدور هاممی تیریاکی
مظفرشاهین عهدینده
اوشاقلارآلتی یاشیندا
کلاقه واردی باشیندا
چوبوق کش یئتدی یاشیندا
مظفرشاهین عهدینده
قویوم باشیمه امامه
یازیم شاهنشهه نامه
بیز حسرت قالدیق حمامه
مظفر شاهین عهدینده
شاعر ترک همدانی ادبیات معاصر
غلامرضا بهاری متولد ۱۳۲۳ و از شاعران پیشکسوت بهاری متخلص به پژواک است که مهارت او به دوزبانه بودن این شاعر است و دارای مجموعه شعرهایی با دو زبان فارسی و ترکی است.
استاد غلامرضا بهاری بزرگ شده محله حسین بابای شهر بهار و نام پدرش فتح الله بود و ذوق و قریحه او در شاعری موروثی بود.
فتنی است که دو مجموعه کتاب شعر از غلامرضا بهاری منتشر شده که کتاب «بر فراز خلسه» شامل اشعار فارسی و کتاب «یانان دویغولار سسی» شامل اشعار ترکی استاد است که در سالهای گذشته توسط انتشارات سوره مهر تهران منتشر شده است.
نمونه شعر:
تـورک اوغـلویام٬ ازلدن آتام قـانی منده دیر
تـورک ائللرین حیماسه لری، شانی منده دیر
“مـاد”لار دییـارینین اوجـا “الوند”ی یئی بیلیر
بـو بؤلگه نین باهـاری٬ گـولوستانی منده دیر
داغـلار کیـمی دایانمشیام اؤز چنلی یوردوما
کـوراوغلـونون دا شئش پری٬ قالخانی منده دیر
داغ اولـماسایدی داغـلار آخارمیش دنیز اولا
من او داغـام کی چایلارین عونوانی منده دیر
ساحـیلده ائیله شه ن، نـه بیلیر ان باهـار چـاغی
اوردا سـحر یئـلی، دولـو طـوفانی منـده دیر
فیـکر ائتمه کی اونـوتموش اولا قارداشیم منی
قارداشیم اولسا “آذری بای”، “جـان”ی منده دیر
“موللا” دئمیشدی: داعوا بیزیم یورغان اوسته دیر
اینـدی قاچـیبدی بیر پـارا٬ یورغانی منده دیر
آذربایـجان اوغلـویام٬ آدیـم “باهـارلی”دیـر
قـورقـود کیتابی٬ “بابـک”یمیز قانـی منده دیر
۲
حاجی لر گلدی اولوب شهر چراغان، سَنه نَه
پرده لردن دَه اولوب کوچه لر اَلوان، سنه نه
بیر نفر اون یئره دعوت اولونور بیر گئجه دَه
ائوده تاپمیر اوشاقی بیر کاسا ائیران، سنه نه
اؤتوروب حاجی گَلَن لَر اؤپوری ساققالینی
یالاییب دیر دییه سن باشینی شیطان، سنه نه
قونشوسی ریزقی حَلال دیر یاتیری آج گئجه لر
او حرامدان ایله ییب قارنینی قالخان، سنه نه
